مرجان، با صدایی که خاطرات یک نسل را زنده می‌کند، یکی از چهره‌های ماندگار موسیقی ایران پیش از انقلاب است. حضورش روی صحنه، ترکیبی از شور، زنانگی و پیام‌های اجتماعی بود که هنوز هم در دل دوستدارانش طنین‌انداز است. دراین نوشته وب سایت 303 بیوگرافی همراه ما بمانید.
| عنوان | توضیحات |
| نام کامل | شهلا صافی‌ضمیر |
| نام هنری | مرجان |
| تاریخ تولد | ۲۲ تیر ۱۳۲۷ (۱۳ ژوئیه ۱۹۴۸) |
| محل تولد | تهران، ایران |
| حرفه | بازیگر سینما، خواننده پاپ |
| شروع فعالیت هنری | بازیگری: ۱۳۴۸ (فیلم دنیای پرامید)خوانندگی: ۱۳۵۵ (ترانه دو دونه) |
| همسران | مهدی علیمحمدی (گوینده و دوبلور) – فریدون ژورک (کارگردان و تهیه‌کننده) |
| فرزند | پوپک علیمحمدی |
| مهاجرت | اواخر ۱۳۸۰، به آمریکا (لس‌آنجلس) |
| تاریخ درگذشت | ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ (۶ ژوئن ۲۰۲۰) – بر اثر ایست قلبی |
بیوگرافی مرجان
شهلا صافی‌ضمیر با نام هنری مرجان، متولد ۲۲ تیر ۱۳۲۷ در تهران، یکی از چهره‌های شناخته‌شدهٔ هنری ایران در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ بود. او فعالیت‌های هنری‌اش را در کودکی با خبرنگاری آغاز کرد و سپس وارد عرصه بازیگری و خوانندگی شد.
مرجان پس از انقلاب اسلامی به دلیل فعالیت‌های هنری و سیاسی خود، دو بار بازداشت و مجموعاً چند سال زندانی شد. در سال ۱۳۸۱ از ایران خارج شد و به عنوان پناهنده سیاسی در لس‌آنجلس سکونت گزید. او تا پایان عمر خود در زمینه‌های هنری و سیاسی فعال ماند و در ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ بر اثر ایست قلبی درگذشت.
مرجان بیوگرافی
مرجان نمادی از زن ایرانی معاصر است؛ زنی هنرمند، جسور، و معترض. زندگی او ترکیبی از هنر، سیاست و مبارزه بود. در دوران پیش از انقلاب، با صدایی دلنشین و بازی‌هایی پراحساس دل مخاطبان را ربود. پس از انقلاب، با وجود ممنوعیت‌ها و بازداشت‌ها، صدایش را خاموش نکرد و در تبعید، به فعالیت‌های سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران پیوست. او تا واپسین سال‌های زندگی‌اش در کنار مردم و برای آزادی ایران ایستاد. مرجان نه‌فقط یک خواننده یا بازیگر، بلکه یک صدای ماندگار برای آزادی و امید بود.
مرجان خواننده
مرجان در دههٔ ۵۰ با ورود به دنیای موسیقی به شهرت رسید. نخستین ترانهٔ معروف او «دو دونه» با آهنگسازی پرویز مقصدی و تنظیم واروژان بود. او صدای خاص و اجرای احساسی خود را مدیون آموزش‌هایی از بابک بیات، واروژان و دیگر آهنگسازان برجسته بود.
آثار خاطره‌انگیز او مانند «کویر دل»، «سکه ماه»، «خونه خالی» و «کی صدا کرد منو» همچنان در میان دوستداران موسیقی ایرانی محبوب‌اند. پس از انقلاب، با ترانه‌های سیاسی چون «ای شکسته» و «رهائی» فعالیت خود را در تبعید ادامه داد و صدایش به زبان اعتراض هنری علیه سرکوب و سانسور تبدیل شد.
مرجان بازیگر
پیش از آنکه مرجان به‌عنوان خواننده شناخته شود، در سینمای ایران فعالیت چشم‌گیری داشت. اولین نقش او در سن ۲۱ سالگی در فیلم «دنیای پر امید» بود. او در دهه ۵۰ در کنار بازیگران برجسته‌ای چون محمدعلی فردین، بهروز وثوقی، ناصر ملک‌مطیعی و رضا بیک‌ایمانوردی در چندین فیلم نقش‌آفرینی کرد. مرجان اغلب نقش زنانی مستقل و باصلابت را ایفا می‌کرد که بازتاب شخصیت خودش نیز بود. بازیگری برای او سکوی پرتابی به سمت دیگر شاخه‌های هنری شد.
مرجان خبرنگار
فعالیت هنری مرجان از دوران کودکی آغاز شد. او در ۱۲ سالگی خبرنگار نوجوان مجلهٔ «اطلاعات دختران و پسران» (اطلاعات کودکان) بود و علاوه‌بر نوشتن، گویندگی برنامهٔ تلویزیونی همین مجله را نیز انجام می‌داد. این تجربه اولیه، زمینه‌ساز حضور او در رسانه‌ها و بعدها در رادیو و تلویزیون شد. ورود زودهنگام به دنیای رسانه، اعتمادبه‌نفس و توان ارتباطی او را تقویت کرد؛ ویژگی‌هایی که بعدها در بازیگری، خوانندگی و فعالیت سیاسی او بسیار مؤثر بود.
اسم اصلی مرجان
اسم اصلی مرجان شهلا صافی‌ضمیر بود.
خود مرجان نیز در مصاحبه‌ای گفته بود:
«وقتی به دنیا اومدم، اسم شهلا رو برام انتخاب کردند. مادرم می‌گفت به‌خاطر چشم‌هات این اسم رو گذاشتیم.»
نام هنری مرجان
او بعدها نام هنری مرجان را برای فعالیت‌های هنری‌اش انتخاب کرد. درباره انتخاب این نام، گفته شده چون در آن زمان «شهلا ریاحی» با نام شهلا در سینما معروف بود، او برای پرهیز از تکرار، نام مرجان را برگزید.
سن مرجان
مرجان در زمان درگذشت، ۷۲ سال داشت.
متولد مرجان
مرجان در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۲۷ متولد شد.
درگذشت مرجان
مرجان در ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ درگذشت.
محل تولد مرجان
او در تهران، ایران به دنیا آمد.
قد مرجان
قد مرجان 167سانتی متر بود.
محل زندگی مرجان
مرجان تا اوایل دهه ۱۳۶۰ در ایران زندگی می‌کرد. پس از زندان و فشارهای سیاسی، در سال ۱۳۸۱ (۲۰۰۲ میلادی) همراه با همسرش به‌عنوان پناهنده سیاسی به لس‌آنجلس، ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تا پایان عمر در آنجا زندگی کرد.
تحصیلات مرجان
مرجان تحصیلات ابتدایی و متوسطه‌اش را در دبیرستان الوند تهران گذراند.
در نوجوانی وارد عرصه روزنامه‌نگاری شد و سپس به سینما و موسیقی روی آورد. تحصیلات آکادمیک مشخصی در رشته‌های هنری ثبت نشده، اما او در حوزه موسیقی نزد استادانی مانند بابک بیات، واروژان و پرویز مقصدی آموزش دید.
شهرت مرجان
مرجان با حضور در سینما و تلویزیون دهه ۱۳۵۰ شناخته شد، اما شهرت اصلی او با ورود به دنیای موسیقی پاپ شکل گرفت. ترانه‌هایی مانند «دو دونه»، «کویر دل» و «سکه ماه» باعث شد صدای او به یکی از خاطره‌انگیزترین صداهای پیش از انقلاب تبدیل شود.
او پس از انقلاب نیز با اجرای ترانه‌هایی اعتراضی مانند «ای شکسته» و «رهائی» در میان مخاطبان خارج از کشور محبوب ماند.
مرجان نه‌فقط به‌خاطر هنرش، بلکه به دلیل مقاومت در برابر سانسور و حضور فعال در عرصه سیاسی در حافظه تاریخی ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد.
سبک موسیقی مرجان
مرجان در ژانر پاپ ایرانی فعالیت می‌کرد.
ترانه‌های او عمدتاً تلفیقی از ملودی‌های احساسی، تنظیم‌های مدرن دهه ۵۰، و شعرهای عاشقانه یا اجتماعی بودند.
پس از انقلاب، در آثار او رنگ و بوی سیاسی و اعتراضی نیز پررنگ شد.
کودکی مرجان
مرجان کیست
نام کامل : شهلا صافی‌ضمیر
متولد : ۲۲ تیر ۱۳۲۷
محل تولد : تهران، ایران
مرجان چه کسی هست
مرجان با نام اصلی شهلا صافی‌ضمیر از خوانندگان، بازیگران و فعال سیاسی ایرانی بود که در دهه ۱۳۵۰ با صدای گرم و چهره‌ای ماندگار در سینما و موسیقی پاپ ایران به شهرت رسید. او پس از انقلاب به دلیل فعالیت‌های هنری و سیاسی‌اش، چندین سال زندانی شد و سپس به تبعید رفت. مرجان یکی از صدای‌های ماندگار زنانه در تاریخ موسیقی معاصر ایران است که هنر را با تعهد اجتماعی پیوند زد.
زندگینامه مرجان
شهلا صافی‌ضمیر با نام هنری مرجان، در ۲۲ تیر ۱۳۲۷ در تهران متولد شد. پدرش کارمند وزارت راه و مادرش آموزگار بود. از کودکی علاقه‌مند به هنر و رسانه بود و در ۱۲ سالگی به‌عنوان خبرنگار نوجوان با مجله اطلاعات دختران و پسران همکاری می‌کرد و گویندگی برنامه تلویزیونی همین مجله را نیز بر عهده داشت.
مرجان فعالیت هنری‌اش را با بازیگری در سینما آغاز کرد و نخستین‌بار در ۲۱ سالگی در فیلم دنیای پر امید (به کارگردانی احمد شیرازی) بازی کرد. به دلیل شهرت قبلی نام “شهلا” در سینمای آن زمان، او نام هنری مرجان را برای خود برگزید.
شهرت واقعی او اما با ورود به دنیای موسیقی پاپ ایران در دهه ۱۳۵۰ شکل گرفت. صدای گرم و لطیفش با ترانه‌هایی چون «دو دونه»، «کویر دل»، «سکه ماه»، «خونه خالی» و «کی صدا کرد منو» در دل مردم جا باز کرد. مرجان با آهنگسازان بزرگی مانند بابک بیات، واروژان، پرویز مقصدی، تورج شعبان‌خانی، فریبرز لاچینی و آندرانیک همکاری داشت.
مرجان زندگی نامه
پس از انقلاب ۱۳۵۷، فعالیت هنری او ممنوع شد و به دلیل اجرای ترانه‌هایی با مضمون سیاسی، از جمله «ای شکسته»، بارها بازداشت و زندانی شد. مرجان در دهه ۶۰ به‌دلیل هواداری از سازمان مجاهدین خلق، به مدت دو سال در زندان اوین بود و پس از آزادی، ۱۷ سال از هرگونه فعالیت اجتماعی محروم شد.
در سال ۱۳۸۱، همراه با همسرش فریدون ژورک به عنوان پناهنده سیاسی به لس‌آنجلس، آمریکا مهاجرت کرد. در غربت نیز فعالیت‌های هنری و سیاسی‌اش را ادامه داد و آلبومی به نام «شب‌های خط‌خطی» منتشر کرد که بازتابی از درد، امید و مبارزه بود.
مرجان در سال‌های پایانی زندگی‌اش به چهره‌ای نمادین در میان مخالفان جمهوری اسلامی تبدیل شد و در بسیاری از مراسم‌ها و تولیدات رسانه‌ای اپوزیسیون نقش داشت.
او سرانجام در ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ بر اثر ایست قلبی، پس از یک عمل جراحی در لس‌آنجلس درگذشت و در آرامگاه Pacific View Memorial Park در نیوپورت بیچ، کالیفرنیا به خاک سپرده شد.
عکس مرجان
جوانی مرجان خواننده
عکس مرجان برای کامپیوتر
عکس مرجان برای موبایل
عکس های مرجان
عکس جذاب مرجان
والپیپر مرجان
عکس مرجان 2025
خانواده مرجان
مرجان (شهلا صافی‌ضمیر) در خانواده‌ای فرهنگی در تهران به دنیا آمد.
پدرش علی صافی‌ضمیر از مدیران وزارت راه و مادرش کبری بهمنی تبری آموزگار دبستان بود.
او در نوجوانی وارد رسانه و هنر شد و بعدها با تشکیل خانواده، زندگی شخصی‌اش با دنیای هنر پیوند خورد.
شهلا صافی در کنار پدر و مادرش
ازدواج مرجان
مرجان دوبار ازدواج کرد:
-
ازدواج اول با مهدی علیمحمدی، گوینده و دوبلور سرشناس رادیو
-
ازدواج دوم با فریدون ژورک، کارگردان و تهیه‌کننده سینما
همسر اول مرجان خواننده
مرجان در سال ۱۳۴۵ با مهدی علیمحمدی، یکی از گویندگان سرشناس رادیو و دوبلورهای برجسته پیش از انقلاب، ازدواج کرد.
مهدی علیمحمدی از چهره‌های مشهور و محبوب در عرصه دوبله ایران بود و حضور پررنگی در رادیو داشت.
نتیجه این ازدواج، دختری به نام پوپک علیمحمدی بود.
عکس همسر اول مرجان خواننده
همسر مرجان
پس از جدایی، مرجان با فریدون ژورک (با نام اصلی فریدون ژورک‌منش) ازدواج کرد.
او یکی از تهیه‌کنندگان و فیلم‌سازان فعال آن دوره بود که در پروژه‌های سینمایی با مرجان همکاری داشت.
ازدواج آن‌ها در اواسط دهه ۱۳۵۰ صورت گرفت.
فریدون ژورک نه‌تنها همسر مرجان، بلکه پشتیبان اصلی او در ورود به دنیای موسیقی بود و از نقش‌های کلیدی در شکل‌گیری مسیر حرفه‌ای مرجان به شمار می‌رفت.
طلاق مرجان از همسر اولش
زندگی مشترک مرجان و مهدی علیمحمدی پس از چند سال به جدایی انجامید.
بر اساس گفته‌ها، دلیل اصلی طلاق، محدودیت‌هایی بود که مهدی علیمحمدی برای فعالیت هنری مرجان به‌ویژه در زمینه بازیگری ایجاد می‌کرد.
مرجان که روحی هنرمند و آزادی‌خواه داشت، نمی‌خواست در مسیر هنر متوقف شود و همین مسأله به تدریج زمینه‌ساز فاصله و در نهایت جدایی شد.
همسر دوم مرجان
مرجان و فریدون ژورک رابطه‌ای نزدیک و سازنده داشتند.
او در سال ۱۳۵۴ توسط فریدون با آهنگسازانی چون بابک بیات، پرویز مقصدی و واروژان آشنا شد و از همان زمان آموزش آواز را آغاز کرد.
مرجان نخستین ترانه‌اش به نام «دو دونه» را با حمایت فریدون اجرا کرد و در کمتر از سه سال، بیش از ۱۵ ترانه ضبط کرد.
مرجان و همسرش
پس از انقلاب، این زوج به دلیل فشارهای سیاسی و امنیتی، بارها تهدید، بازداشت و محدود شدند.
در نهایت، مرجان و فریدون در اوایل دهه ۱۳۸۰ از ایران خارج شده و به عنوان پناهندگان سیاسی به لس‌آنجلس مهاجرت کردند.
تا آخرین روزهای زندگی، فریدون ژورک در کنار مرجان ماند و همراه و هم‌صدای او در مبارزه سیاسی و هنری علیه سانسور و استبداد بود.
عکس مرجان خواننده و همسرش
فرزندان مرجان
مرجان تنها یک فرزند داشت؛ یک دختر از ازدواج اولش با مهدی علیمحمدی (گوینده و دوبلور معروف).
او پس از جدایی از همسر اول، حضانت دخترش را بر عهده داشت.
فرزند مرجان
دختر مرجان
نام دختر مرجان پوپک علیمحمدی است.
پوپک حاصل ازدواج مرجان با مهدی علیمحمدی بود که در سال ۱۳۴۵ صورت گرفت.
اطلاعات عمومی زیادی درباره زندگی شخصی پوپک در رسانه‌ها منتشر نشده، چرا که برخلاف مادرش ترجیح داده از فضای عمومی و هنری دور بماند.
مرجان حمایت ها
بابک بیات همراه با واروژان، پرویز مقصدی و چند موزیسین برجسته دیگر، در حدود یک سال اصول اولیه خوانندگی را به مرجان آموزش دادند و همزمان صدایش را پرورش دادند تا او را به عنوان خواننده‌ای متفاوت در جامعه موسیقی معرفی کنند. این حمایت‌ها و آموزش‌ها نقش بسیار مهمی در موفقیت و محبوبیت مرجان داشتند.
مرجان همکاری ها
مرجان با دل و جان در کنار بزرگان موسیقی مثل بابک بیات، واروژان و پرویز مقصدی ترانه‌هایی ساخت که هنوز هم در دل مردم زنده‌اند. همکاری‌های صمیمانه‌اش با همسرش فریدون ژورک، او را از یک بازیگر به صدایی ماندگار در تاریخ موسیقی ایران تبدیل کرد.
همکاری‌های مرجان در موسیقی
مرجان در دهه ۱۳۵۰ با چند تن از برجسته‌ترین آهنگسازان و تنظیم‌کنندگان موسیقی ایران همکاری داشت. این همکاری‌ها نقش کلیدی در شکوفایی صدای او ایفا کردند:
آهنگسازان و تنظیم‌کنندگان:
-
پرویز مقصدی – آهنگساز نخستین ترانه‌اش «دو دونه»
-
واروژان – تنظیم‌کننده برجسته آثار پاپ
-
بابک بیات – استاد آواز و مشوق اصلی او در ورود به موسیقی
-
تورج شعبان‌خانی
-
صادق نوجوکی
-
فریبرز لاچینی
-
منوچهر چشم‌آذر
-
آندرانیک آساطوریان
-
اریک ارکانت – تنظیم‌کننده ترانه معروف «کویر دل»
ترانه‌سرایان و تهیه‌کنندگان:
-
فریدون ژورک – همسر دوم مرجان، تهیه‌کننده و نویسنده ترانه‌هایی چون «رهائی»
-
همکاری با برخی شاعران داخل ایران در آلبوم تبعیدی‌اش شب‌های خط‌خطی
برنامه‌ها و شوهای تلویزیونی مرجان
مرجان در دوران پیش از انقلاب در برنامه‌های معروفی ظاهر شد که باعث محبوبیت گسترده‌اش شد:
-
رنگارنگ
-
میخک نقره‌ای
-
برنامه‌های صبح جمعه رادیو
همکاری‌های مرجان در سینما
کارگردان‌ها و تهیه‌کنندگان:
-
احمد شیرازی – کارگردان اولین فیلم او دنیای پرامید
-
فریدون ژورک – تهیه‌کننده و همسر دومش که نقش مهمی در پیشرفت سینمایی و موسیقیایی‌اش داشت
بازیگران همکار:
-
محمدعلی فردین
-
بهروز وثوقی
-
ناصر ملک‌مطیعی
-
رضا بیک‌ایمانوردی
-
ایرج قادری
-
سعید راد
-
رضا فاضلی
-
عارف عارف‌کیا
همکاری‌های سیاسی و هنری مرجان پس از انقلاب
در تبعید، مرجان به‌ویژه در همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران فعالیت داشت و بسیاری از ترانه‌های او در این دوره مضمون اعتراض، آزادی و مقاومت داشتند.
نمونه ترانه‌های سیاسی پس از انقلاب:
-
«ای شکسته» – با آهنگسازی عماد رام
-
«رهائی» – شعر از فریدون ژورک
-
«رویش ناگزیر»، «قدغن»، «وقت براندازی»، «اوین بگو»، «می‌توان و باید» و…
-
همکاری با محمد شمس، آهنگساز آثار سیاسی او در خارج از کشور
مرجان و بابک بیات
بابک بیات اولین کسی بود که صدای مرجان را جدی گرفت. در یک مهمانی خانوادگی وقتی صدای او را شنید، گفت: «تو باید بخونی!»
او با حمایت و آموزش‌های فنی‌اش، مرجان را به دنیای حرفه‌ای خوانندگی وارد کرد و پایه‌گذار رشد صدای او شد.
مرجان و واروژان
واروژان، تنظیم‌کننده نامدار موسیقی پاپ، با سلیقه موسیقایی خاصش ترانه‌های مرجان را به اوج رساند.
تنظیم زیبای ترانه «دو دونه» با موسیقی پرویز مقصدی و صدای مرجان، یکی از اولین و خاطره‌انگیزترین همکاری‌های آن‌هاست.
مرجان و پرویز مقصدی
پرویز مقصدی آهنگساز اولین ترانه مرجان، یعنی «دو دونه»، بود.
او با خلق ملودی‌های ساده اما پر احساس، به مرجان کمک کرد تا با صدایی تازه و متفاوت در دل مردم جا باز کند.
مرجان فیلم ها
| سال | نام فیلم | کارگردان / توضیحات |
| 1348 | دنیای پر امید | 🎬 اولین فیلم؛ کارگردان: احمد شیرازی |
| 1349 | سکه شانس | |
| 1349 | از یاد رفته | |
| 1350 | قلاب | |
| 1350 | غلام ژاندارم | |
| 1350 | شکار انسان | |
| 1350 | دلقک‌ها | |
| 1351 | همیشه قهرمان | |
| 1351 | مرغ تخم‌طلا | |
| 1351 | مردی در طوفان | |
| 1351 | مردان خلیج | |
| 1351 | کاکل‌زری | |
| 1351 | قدیر | |
| 1351 | مرد اجاره‌ای | |
| 1351 | ضعیفه | |
| 1351 | خانواده سرکار غضنفر | |
| 1352 | کیفر | |
| 1352 | قربون هرچی خوشگله | |
| 1352 | سراب | |
| 1352 | سالومه | |
| 1353 | هرجایی | |
| 1353 | سلام بر عشق | |
| 1353 | جوانمرد | |
| 1353 | آقا مهدی وارد می‌شود | |
| 1354 | همت | |
| 1354 | هم‌قسم | |
| 1354 | زیبای پررو | |
| 1354 | چشم‌انتظار | |
| 1355 | مادر جونم عاشق شده | |
| 1355 | تنها حامی | |
| 1357 | تکیه بر باد | آخرین فیلم سینمایی پیش از انقلاب |
فیلم های مرجان
مرجان در اکثر فیلم‌هایش در کنار چهره‌های شاخصی چون محمدعلی فردین، بهروز وثوقی، ناصر ملک‌مطیعی، رضا بیک‌ایمانوردی، ایرج قادری و دیگر بزرگان سینمای ایران ایفای نقش کرده است.
او در مدت کمتر از ۱۰ سال، در بیش از ۳۰ فیلم سینمایی بازی کرد و به یکی از چهره‌های پرتلاش سینمای پیش از انقلاب تبدیل شد.
اولین فیلم مرجان
مرجان (شهلا صافی‌ضمیر) در ۲۱ سالگی برای نخستین‌بار با بازی در فیلم «دنیای پر امید» به کارگردانی احمد شیرازی در سال ۱۳۴۸ وارد دنیای سینما شد.
در این فیلم، برای پرهیز از تداخل اسمی با شهلا ریاحی (بازیگر مشهور آن زمان)، نام هنری «مرجان» برایش انتخاب شد. این فیلم نقطه آغاز حضور موفق او در سینمای پیش از انقلاب بود.
مرجان و محمد علی فردین
اولین جرقه بازیگری مرجان با معرفی محمدعلی فردین زده شد.
در سال ۱۳۴۸، همسر اول مرجان او را به فردین معرفی کرد و همین معرفی باعث شد نقش اصلی فیلم دنیای پر امید را بازی کند. فردین که نقش مقابل او را بازی می‌کرد، به نوعی دروازه سینما را به روی مرجان باز کرد و مشوق آغاز کار هنری‌اش شد.
مرجان و بهروز وثوقی
مرجان در دوران اوج سینمای ایران با بهروز وثوقی نیز همبازی بود.
گرچه همکاری آن‌ها به اندازه دیگر زوج‌های سینمایی مکرر نبود، اما حضورشان در یک قاب، از آن صحنه‌هایی بود که برای همیشه در ذهن تماشاگران باقی ماند. این همکاری نمادی از پیوند نسل طلایی بازیگران زن و مرد پیش از انقلاب است.
مرجان و ایرج قادری
مرجان با ایرج قادری، ستاره و کارگردان سرشناس سینمای فارسی، نیز همکاری داشت.
ایرج قادری با سبک خاصش در بازی و کارگردانی، یکی از کسانی بود که مرجان در فیلم‌های پرتماشاگر با او همبازی شد. همکاری این دو تصویری عاشقانه و دراماتیک از سینمای آن دوران به‌جا گذاشت.
مرجان و پله
زندانی شدن مرجان
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، مرجان به دلیل فعالیت‌های هنری‌اش در رژیم گذشته و همکاری با رادیو و تلویزیون آن دوران، توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی دستگیر شد.
او مدتی را در زندان اوین گذراند. به گفته خودش، دلیل بازداشتش تنها «خواننده بودن» و «چهره بودن در دوران پهلوی» بود، نه جرم یا فعالیت سیاسی مشخص.
چرا مرجان خواننده زندانی شد
مرجان در زمان دستگیری هیچ فعالیت سیاسی خاصی نداشت.
او بعدها گفت:
«من را فقط به خاطر اینکه خواننده بودم و معروف بودم، گرفتند. بدون محاکمه، بدون پرونده، بدون وکیل…»
او سال‌ها بعد فاش کرد که در دوران بازداشت، بارها مورد بازجویی و فشارهای روانی قرار گرفته بود.
دوباره زندانی شدن مرجان
رجان پس از آزاد شدن از زندان اول، مدتی در سکوت زندگی کرد. اما در ۶ تیر ۱۳۶۱، دوباره بازداشت شد؛ این بار به اتهام هواداری از سازمان مجاهدین خلق ایران.
او به زندان اوین منتقل شد و تجربه‌ای بسیار سخت را پشت سر گذاشت:
۸ ماه سلول انفرادی، ۲ سال زندان، ۱۷ سال ممنوع‌الخروجی، ممنوعیت اجتماعی و محرومیت کامل از فعالیت‌های هنری.
آزاد شدن مرجان
پس از حدود دو سال بازداشت، مرجان از زندان آزاد شد.
مدتی در ایران به‌صورت محدود زندگی کرد تا اینکه در دهه ۷۰ شمسی همراه همسرش فریدون ژورک، ایران را ترک کرد و به آمریکا رفت.
در خارج از کشور فعالیت سیاسی‌اش را آغاز کرد و به یکی از چهره‌های هنری حامی اپوزیسیون جمهوری اسلامی تبدیل شد.
مرجان وثیقه ملکی
پس از دو سال زندان، مرجان با وثیقه‌ی ملکی آزاد شد. دادگاه برای او ۳ سال حبس تعلیقی صادر کرد، اما او عملاً در یک حبس خانگی غیررسمی زندگی می‌کرد.
در این دوران، نه اجازه خروج از کشور داشت، نه حق فعالیت اجتماعی یا هنری.
همان‌طور که خودش گفته، این ۱۷ سال در «عزلت و سکوت» گذشت.
پناهندگی سیاسی مرجان
در اواخر سال ۱۳۸۰، پس از انتشار گزارشی در روزنامه‌ی کیهان مبنی بر ارتباط او با اپوزیسیون خارج از کشور، مرجان می‌دانست که ممکن است دوباره بازداشت شود.
او پیش از آنکه فرصتی برای دستگیری دوباره باشد، به همراه همسرش فریدون ژورک به امارات گریخت و از آنجا به آمریکا رفت.
از سال ۱۳۸۱ (۲۰۰2)، مرجان به‌عنوان پناهنده‌ی سیاسی در لس‌آنجلس ساکن شد و فعالیت‌های خود را از سر گرفت.
مهاجرت مرجان
مرجان پس از سال‌ها تحمل فشار، سکوت و ممنوعیت، در اواخر سال ۱۳۸۰، وقتی نامش دوباره در روزنامه کیهان به‌عنوان «مرتبط با اپوزیسیون خارج از کشور» منتشر شد، دریافت که باید تصمیمی جدی بگیرد.
او همراه با همسرش فریدون ژورک، ایران را ترک کرد؛ ابتدا به امارات متحده عربی و سپس در سال ۱۳۸۱ (۲۰۰۲) به آمریکا رفت و در لس‌آنجلس ساکن شد.
این مهاجرت فقط یک جابه‌جایی جغرافیایی نبود؛ برای مرجان آغاز دوباره‌ای بود—آغازی برای بازگشت به صدا، هنر، و آزادی بیان.
در لس‌آنجلس، مرجان با فعالیت‌های سیاسی، هنری و رسانه‌ای به چهره‌ای شاخص در میان جامعه ایرانی خارج از کشور تبدیل شد.
آلبوم های مرجان
| نام آلبوم | سال انتشار | ترانه‌ها (برگزیده) | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم‌کننده |
| کویر دل | ۱۳۵۵–۱۳۵۸ | کویر دل، قصه، گمشده، کی صدا کرد منو، من همینم (غریبه)، سکهٔ ماه، خونه خالی، پرندهٔ تنها، شوخ، قُمری، تکیه بر باد، جفت سلیمان | بهروز رضوی، روح‌انگیز بنیادلو، آرش سزاوار، فرهاد شیبانی، حسین منزوی و دیگران | برگرفته از ترانه فرانسوی «Viens dans Ma Vie» و آهنگسازان ایرانی | اریک، محمد شمس، مجتبی میرزاده |
| شب‌های خط‌خطی | ۱۳۸۴ | بیگانه، آرزو، معبود، وادی عشق، شب‌های خط‌خطی، قصهٔ خواب، فرصت نشد، تنها، دل خون، رهائی، خاطره‌ها / سکه ماه | حسین منزوی، آرش سزاوار، رضا اشعاری، فریدون ژورک و دیگران | سیاوش قمیشی، پرویز مقصدی، جلیل زولاند، مرجان | اشکان روزبهانی، پرویز رحمان‌پناه |
تک آهنگ ها مرجان
مرجان تک آهنگ‌هایش را می‌توان به دو دوره‌ی پیش از انقلاب و پس از انقلاب تقسیم کرد.
مرجان تک آهنگ ها پیش از انقلاب
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم‌کننده | سال انتشار |
| دو دونه | ابراهیم شکیبایی | پرویز مقصدی | واروژان | ۱۳۵۶ |
| حسود | ایرج رزمجو | پرویز مقصدی | منوچهر چشم‌آذر | ۱۳۵۶ |
| تو اگه بخوای میتونی | محمدرضا رخشانی | پرویز مقصدی | ناصر چشم‌آذر | ۱۳۵۶ |
| قطره‌ها | شهین حنانه | صادق نوجوکی | ناصر چشم‌آذر | ۱۳۵۶ |
| شکسته (وطن) | علیرضا میبدی | عماد رام | محمد شمس | ۱۳۵۸ |
مرجان تک آهنگ ها پس از انقلاب
| نام ترانه | ترانه‌سرا | آهنگساز | تنظیم‌کننده | سال انتشار |
| سوگند | تورج نگهبان | محمد شمس | محمد شمس | ۱۳۸۵ (۲۰۰۶) |
| رویش ناگزیر | شهریار دادور | محمد شمس | محمد شمس | ۱۳۸۵ (۲۰۰۶) |
| گل سرخ | حمید اختر | شاپور باستان‌سیر | شاپور باستان‌سیر | ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) |
| نسل سوم | حمید اختر | آندرانیک | آندرانیک | ۱۳۸۷ (۲۰۰۸) |
| یادگاری | — | — | — | ۱۳۹۱ (۲۰۱۲) |
| وقت براندازی | — | روزبه عماد | — | ۱۳۹۶ (۲۰۱۸) |
| میهنی میسازیم | — | روزبه عماد | — | ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) |
| اطمینان | — | — | — | ۱۴۰۰ (۲۰۲۲) |
ترانه معروف مرجان
ترانه معروف مرجان، بدون شک، «دو دونه» است که خیلی محبوب شد و به نوعی به شهرت او در خوانندگی کمک کرد. این ترانه در سال ۱۳۵۶ با ترانه‌سرایی ابراهیم شکیبایی، آهنگسازی پرویز مقصدی و تنظیم واروژان اجرا شد.
اولین آهنگ مرجان
اولین آهنگ مرجان هم دقیقاً همین «دو دونه» بود که بعد از شروع تمرین‌های جدی خوانندگی و ازدواج با فریدون ژورک، در سال ۱۳۵۶ منتشر شد و نقطه شروع مسیر حرفه‌ای او در موسیقی بود.
مرجان پس از انقلاب 1357
مرجان پس از انقلاب ۱۳۵۷ مسیر زندگی‌اش دستخوش تغییرات زیادی شد. بعد از انقلاب، فعالیت هنری او به شدت محدود شد و با مشکلات سیاسی و اجتماعی روبرو گردید.
مرجان سازمان مجاهدین خلق
در سال ۱۳۶۱، مرجان به اتهام هواداری از سازمان مجاهدین خلق ایران بازداشت شد و به زندان اوین منتقل گردید. او حدود دو سال در زندان بود و تحت فشارهای شدید قرار گرفت. پس از تحمل این دوران، با حکم حبس تعلیقی آزاد شد ولی همچنان تحت ممنوعیت‌های اجتماعی و ممنوعیت خروج از کشور قرار داشت.
علت مرگ مرجان خواننده
مرجان در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ بر اثر ایست قلبی پس از انجام یک عمل جراحی فوت کرد. برخی منابع و نزدیکان وی علت مرگ را ناشی از اشتباهات پزشکی و مراقبت ناکافی پس از عمل جراحی اعلام کردند. او در سن ۷۲ سالگی جان خود را از دست داد.
مرگ مرجان
شهلا صافی‌ضمیر، معروف به مرجان، خواننده و بازیگر پیشکسوت ایرانی، پس از تحمل سال‌ها فشار اجتماعی و سیاسی، در ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ در لس‌آنجلس آمریکا درگذشت. وی به دلیل مشکلات قلبی ناشی از یک عمل جراحی دچار ایست قلبی شد و درگذشت. این اتفاق واکنش‌های گسترده‌ای در میان هواداران و هنرمندان به دنبال داشت.
فوت مرجان خواننده
فوت مرجان خواننده به علت ایست قلبی بود که پس از یک عمل جراحی در بیمارستان رخ داد. وی در ۷۲ سالگی و پس از سال‌ها دوری از صحنه موسیقی و فعالیت‌های هنری، درگذشت و یاد و آثارش همچنان در میان دوستداران موسیقی ایرانی باقی مانده است.
مرجان و مریم رجوی
مریم رجوی، رهبر سازمان مجاهدین خلق ایران، در پی درگذشت مرجان بیانیه‌ای صادر کرد و فقدان او را تسلیت گفت. وی بر تعهد مرجان به مقاومت در برابر حکومت جمهوری اسلامی و پایبندی او به آرمان آزادی تاکید کرد. مریم رجوی همچنین یاد و خاطره مرجان را گرامی داشت و از او به عنوان یک سمبل مبارزه و آزادی‌خواهی نام برد.
واکنش شبکه های اجتماعی از درگذشت مرجان
درگذشت مرجان واکنش گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت. کاربران ایرانی و علاقه‌مندان به موسیقی، ضمن ابراز تاسف از رفتار حکومت جمهوری اسلامی با هنرمندان، ترانه‌های محبوب مرجان را به اشتراک گذاشتند و یاد او را زنده نگه داشتند. بسیاری مرجان را نماد مقاومت و صلابت هنرمندان ایرانی در برابر سرکوب خواندند و از فقدان او ابراز اندوه کردند.
قبر مرجان خواننده
مرجان در آرامگاه پاسیفیک ویوو مموریال پارک (Pacific View Memorial Park) در نیوپورت بیچ، کالیفرنیا به خاک سپرده شده است. این قبر در یکی از آرامگاه‌های معروف منطقه لس‌آنجلس قرار دارد و محل دفن او توسط خانواده و دوستدارانش مورد احترام قرار گرفته است.
سنگ قبر مرجان خواننده
مصاحبه با مرجان خواننده
سؤال: وقتی به دنیا آمدید، چه اسمی برای شما انتخاب شد و دوران کودکی‌تان چگونه گذشت؟
مرجان: وقتی به دنیا آمدم اسم «شهلا» را برایم انتخاب کردند. کودکیم را در محیط گرم و صمیمی خانواده گذراندم و نوجوانی‌ام را ضمن تحصیل به تدریج وارد تلویزیون ملی ایران شدم و به مجری برنامه‌های کودک رسیدم.
سؤال: چطور وارد سینما شدید و اولین فیلم‌تان چه بود؟
مرجان: اولین فیلمی که بازی کردم «دنیای پر امید» بود. نقشی خاطره‌انگیز که در آن بازی کردم و در همان فیلم بود که اسم «مرجان» برایم انتخاب شد.
سؤال: تجربه بازیگری شما چگونه بود؟
مرجان: اوایل شور و اشتیاق زیادی برای ایفای نقش داشتم، اما بعد از چند سال حس کردم خسته شده‌ام؛ نه از کار، بلکه از اینکه خیلی وقت‌ها نقش‌ها با ذات و خمیره واقعی من در تضاد بودند.
سؤال: چطور وارد موسیقی شدید؟
مرجان: بازیگری بودم اما با دو هنرمند آهنگساز نامی موسیقی ایران آشنا شدم و به همت این اساتید آنچه را که رمز و راز خوانندگی بود آموختم.
مرجان مجله جوانان
آنچه باعث شد مرجان جدی‌تر به خوانندگی فکر کند، تشویق بابک بیات بود؛ کسی که به گفتهٔ مرجان در گفتگو با مجله جوانان در سال ۱۳۵۴، صدای او را در محفلی خانوادگی شنید و به او انگیزه داد تا به دنیای حرفه‌ای موسیقی وارد شود.
مرجان دو دونه
«دو دونه» نخستین ترانه رسمی مرجان بود که در سال ۱۳۵۶ منتشر شد. این آهنگ با ترانه‌ای از ابراهیم شکیبایی، آهنگسازی پرویز مقصدی و تنظیم واروژان ساخته شد. این قطعه با ریتمی شاد و دلنشین به سرعت محبوب شد و نام مرجان را به عنوان یک خواننده نوظهور در دل‌ها جا انداخت.
مرجان ای شکسته تو شکستی
این ترانه با نام کامل «وطن» (ای شکسته، تو شکستی) در سال ۱۳۵۹ و پس از پیروزی انقلاب اسلامی اجرا شد. شاعر آن علیرضا میبدی، آهنگساز عماد رام و تنظیم‌کننده محمد شمس بودند. این اثر فضای اجتماعی و احساسی خاصی داشت و از جمله ترانه‌هایی است که مرجان در آن وطن‌دوستی خود را آشکارا ابراز می‌کرد.
مرجان کویر دل
ترانه «کویر دل» یکی از قطعات اصلی آلبومی به همین نام است که در بازه زمانی ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۸ ضبط شد. این قطعه با شعری از بهروز رضوی و برگرفته از آهنگی فرانسوی با صدای آژدا پکان (Ajda Pekkan) ساخته شد. تنظیم آن بر عهده آهنگسازی به نام اریک بود. مضمون ترانه از تنهایی، دل‌شکستگی و امید به فردا سخن می‌گوید.
مرجان و آژدا پکان
آژدا پکان خواننده مشهور ترکیه‌ای بود که آهنگ معروف «Viens dans ma vie» را اجرا کرده بود. ترانه «کویر دل» از این قطعه اقتباس شده و به زبان فارسی بازآفرینی شد. این ارتباط هنری بین مرجان و یکی از بزرگ‌ترین خوانندگان پاپ ترکیه‌ای، نشان‌دهنده ذوق و سبک متفاوت مرجان در انتخاب و اجرای آثار بین‌المللی است.
مرجان میخک نقره ای
«میخک نقره‌ای» یکی دیگر از ترانه‌های پرطرفدار مرجان بود که با حال و هوای عاشقانه و لطیف اجرا شد. اگرچه اطلاعات دقیقی از سازندگان این اثر در دست نیست، اما لحن احساسی، اجرای پرقدرت و صدای لطیف مرجان، آن را در زمره قطعات محبوب دهه ۵۰ شمسی قرار داده است.
مرجان رنگارنگ
برنامهٔ «رنگارنگ» یکی از پرطرفدارترین برنامه‌های تلویزیون ملی ایران پیش از انقلاب بود که خوانندگان مطرح در آن اجرا داشتند. مرجان نیز بارها در این برنامه حضور یافت و اجرای زنده او از آهنگ‌هایی مانند «دو دونه» و «حسود» در این برنامه، به محبوبیت بیشترش کمک زیادی کرد. حضور در رنگارنگ سکوی پرتابی برای بسیاری از هنرمندان آن دوران بود.
اینستاگرام مرجان
تنها پیج خانم مرجان، هنرپیشه و خواننده توانمند، که در دست تنها فرزندش پوپک می‌باشد. marjan_poupak_alimohamadi@
🔰مقالات پیشنهادی🔰
جوونیاش چ خوشگل بوده