حسن زیرک، صدای ماندگار کردستان، با نغمههای دلنشین خود زخمهای جاودانه بر تار دل مردم کرد نواخت. او نه فقط خوانندهای پرآوازه، بلکه روایتگر رنجها، شادیها و فرهنگ اصیل کُردی بود. دراین نوشته وب سایت 303 بیوگرافی همراه ما بمانید.
| عنوان | توضیح کوتاه |
| نام کامل | حسن زیرک |
| تولد | ۱۳۰۸ خورشیدی (۱۹۲۹ میلادی) |
| زادگاه | بوکان، ایران |
| حرفه | خواننده، آهنگساز و شاعر کردی |
| فعالیتها | همکاری با رادیو کردی بغداد، تهران و کرمانشاه |
| سبک موسیقی | موسیقی سنتی و محلی کردی |
| شهرت | صدای خاص و ترانههای ماندگار در مناطق کردنشین |
| وضعیت تأهل | متأهل |
| درگذشت | ۱۳۵۸ خورشیدی (۱۹۷۹ میلادی) |
| علت درگذشت | سکته قلبی |
بیوگرافی حسن زیرک
حسن زیرک، یکی از برجستهترین خوانندگان موسیقی کردی، در ۸ آذر ۱۳۰۰ خورشیدی در محله قلعهسردار شهر بوکان به دنیا آمد. او با اجرای بیش از ۷۰۰ ترانه در سبکهای گوناگون و به زبانهای کردی سورانی، هورامی، فارسی، ترکی، ارمنی و لری، نقش بیبدیلی در حفظ و گسترش موسیقی نواحی کردستان ایفا کرد.
وی علاوهبر همکاری با رادیوهای تهران، کرمانشاه، بغداد و تبریز، با چهرههایی چون مجتبی میرزاده و ارکسترهای معتبر آن زمان همکاری داشت. حسن زیرک در ۵ تیر ۱۳۵۱ در سن ۵۱ سالگی بر اثر بیماری درگذشت و در دامنه کوه نالشکینه به خاک سپرده شد.
حسن زیرک بیوگرافی
حسن زیرک (۱۳۰۰–۱۳۵۱)، خواننده پرآوازه کرد، با صدای نافذ و بداههخوانیهای هنرمندانهاش به اسطورهای در موسیقی کردی تبدیل شد. او با خلق بیش از ۷۰۰ ترانه ماندگار، میراثی ارزشمند برای فرهنگ و هویت کردی بر جای گذاشت.
خواننده حسن زیرک
حسن زیرک، صدایی بود از دل کوهها و دشتهای کردستان؛ آوازی که با دل مردم یکی شده بود.
ترانههایش قصهی رنج و عشق و غربت بود، گویی هر کلمهاش از دل زخمیاش جوشیده بود.
او فقط یک خواننده نبود، بل صدای تاریخ و فرهنگ ملتی بود که با آوازهایش زنده ماند.
نامش در دل مردم حک شده و صدایش هنوز هم در کوچهپسکوچههای کردستان میپیچد.
حسن زیرک خواننده کرد
حسن زیرک، نماد موسیقی فولکلور کردستان، با اجرای صدها ترانه اصیل کردی، نقش مهمی در ثبت و تداوم موسیقی محلی کردها ایفا کرد. صدای او، بهویژه در مناطق مکریان و در رادیوهای کردی منطقه، گوش و دل مردمان را تسخیر کرد.
نام اصلی حسن زیرک
نام اصلی او حسن زله بوکانی بود. «زله» در زبان کردی به معنای «بزرگهیکل» است. وی بعدها با پیشنهاد همسرش، نام هنری «زیرک» را برگزید؛ نامی که امروزه با تاریخ موسیقی کردی گره خورده است.
نام مستعار حسن زیرک
نام مستعار و هنری او زیرک بود؛ واژهای کردی به معنای “باهوش” یا “زیرک”. این نام، نهتنها معرف هوش موسیقایی او، بلکه نمادی از جایگاه فرهنگیاش در میان کردهاست.
سن حسن زیرک
حسن زیرک در سن ۵۰ سالگی درگذشت.
متولد حسن زیرک
حسن زیرک در ۸ آذر ۱۳۰۰ خورشیدی (۲۹ نوامبر ۱۹۲۱ میلادی) متولد شد.
ملیت حسن زیرک
ملیت حسن زیرک ایرانی بود. او از قوم کرد و از چهرههای برجسته موسیقی کردی ایران به شمار میرود.
محل تولد حسن زیرک
او در محله قلعهسردار شهر بوکان در استان آذربایجان غربی، واقع در منطقه مکریان (کردستان ایران) به دنیا آمد.
درگذشت حسن زیرک
حسن زیرک در ۵ تیر ۱۳۵۱ خورشیدی (۲۶ ژوئن ۱۹۷2 میلادی) در بیمارستان بوکان به دلیل سرطان کبد درگذشت.
کودکی حسن زیرک
حسن زیرک دوران کودکی سخت و پررنجی داشت. او در خردسالی پدرش را از دست داد و به دلیل ازدواج مجدد مادر، از تحصیل محروم ماند. برای کمک به امرار معاش خانواده، از سنین پایین به کارگری در چایخانه، شیرینیفروشی و شغلهای ساده دیگر پرداخت.
با وجود فقر و نداشتن سواد رسمی، علاقهاش به موسیقی و صدای خوبش از همان کودکی آشکار بود. او با گوشدادن به خوانندگان محلی مانند «شنگهجو» یهودی، نخستین جرقههای عشق به آواز را در دل خود روشن کرد.
حسن زیرک بوکانی
حسن زیرک، با نام اصلی حسن زله بوکانی، یکی از مشهورترین خوانندگان موسیقی کردی است که از شهر بوکان برخاست. شهر بوکان، زادگاه او، نه تنها محل تولد بلکه خاستگاه هنری او نیز بهشمار میرود.
لقب “بوکانی” در کنار نام او، نشاندهنده وابستگی عمیق فرهنگی و احساسی او به این شهر و منطقه مکریان است؛ جایی که صدای زیرک از آن برخاست و در قلب مردم کرد ماندگار شد.
سبک موسیقی حسن زیرک
سبک موسیقی حسن زیرک بر پایهی موسیقی فولکلور کردی، بهویژه موسیقی منطقه مکریان استوار است. او در اجرای مقامات کردی سورانی، هورامی، فارسی و ترکی مهارت داشت و از صدای گرم و نافذش برای انتقال احساسات عمیق استفاده میکرد.
آثار او ترکیبی از ملودیهای محلی، بداههخوانی، و شعرسرایی آنی بود که باعث شد صدایش تبدیل به صدای مردم کردستان شود. سبک او بهگونهای است که هم در مراسم شادی و هم در ترانههای غمگین و عاشقانه جایگاه ویژهای دارد.
حسن زیرک چه کسی هست
حسن زیرک، یکی از بزرگترین خوانندگان و ترانهسرایان تاریخ موسیقی کردی است. او در سال ۱۳۰۰ در بوکان متولد شد و با ضبط بیش از ۷۰۰ ترانه، سهم بزرگی در حفظ و گسترش موسیقی کردی ایفا کرد.
صدای منحصربهفرد، حافظهی استثنایی در حفظ و اجرای مقامات محلی، و توانایی بداههسرایی، از او چهرهای استثنایی ساخت. حسن زیرک نهتنها صدای یک خواننده، بلکه صدای فرهنگ، رنج و امید یک ملت بود.
خلاصه زندگی نامه حسن زیرک به زبان کردی
حەسن زیرەک لە ساڵی ١٣٠٠ خ. لە قەلای سەردارێ بوکان لە دایک بوو. بە دڵنیاوی دەبێت بڵێینەوە کە ئەمە بەرهەمی گەورەی مەکریانە. لە کوڕایەتی دەست بە کارکردنی کارە گران دەکات، بەهۆی تێچوونی باوک و زۆری ژیانی هەستیار. بە هەموو ئەوەش، ھەنگاوێکی بەرز لە هونەر و گۆرانی دەدات، بە تایبەتی لە گۆرانیی کوردی.
لە هەرێمی کوردستان، ئێران و عێراق، بە زۆری بەناوبانگ بوو. زیاتر لە ٧٠٠ گۆرانییەکی بەجێهێشتووە. لە ساڵی ١٣٥١ بە نەخۆشییەکی گەورە دەچێتە سەرداری مرگ، و لە دامەزراوی نالەشکینەی بوکان خەونەوە دەبێت.
زندگینامه حسن زیرک
حسن زیرک در ۸ آذر ۱۳۰۰ در شهر بوکان متولد شد و یکی از برجستهترین خوانندگان موسیقی کردی در قرن چهاردهم شمسی به شمار میرود. او با وجود محرومیت از تحصیل در کودکی، با استعداد ذاتیاش در موسیقی و شعر، به خوانندهای پرآوازه تبدیل شد.
با اجرای بیش از ۷۰۰ ترانه در رادیوهای تهران، کرمانشاه، بغداد و تبریز، نقش مهمی در زنده نگهداشتن موسیقی فولکلور کردی داشت. او به چند زبان از جمله کردی، فارسی، ترکی و ارمنی آواز اجرا کرد.
حسن زیرک زندگی نامه
حسن زیرک، خواننده پرآوازه کُرد، در سال ۱۳۰۰ در بوکان متولد شد. او با صدایی گرم و توانایی بداههخوانی، بیش از ۷۰۰ ترانه به یادگار گذاشت. صدای او از رادیوهای مهم منطقه پخش شد و به نماد موسیقی کردی تبدیل گشت. زیرک در ۵۱ سالگی درگذشت و آرامگاهش در کوه نالشکینه قرار دارد.
حسن زیرک کیست
نام کامل : حسن زله بوکانی (نام هنری: حسن زیرک)
متولد : ۸ آذر ۱۳۰۰ خورشیدی
محل تولد : محله قلعهسردار، شهر بوکان، استان آذربایجان غربی، ایران
عکس حسن زیرک
عکس حسن زیرک برای کامپیوتر
عکس حسن زیرک برای موبایل
عکس های حسن زیرک
عکس جذاب حسن زیرک
والپیپر حسن زیرک
عکس حسن زیرک 2025
ماموستا حسن زیرک
خانواده حسن زیرک
حسن زیرک در خانوادهای فقیر در شهر بوکان به دنیا آمد. پدرش عبدالله زله بوکانی در دوران کودکی حسن فوت کرد. مادرش آمنه پس از مرگ همسر، دوباره ازدواج کرد. حسن دارای دو خواهر و دو برادر بود. وضعیت اقتصادی ضعیف خانواده، باعث شد کودکی او با کارگری و محرومیت از تحصیل همراه باشد.
ازدواج مادر حسن زیرک
پس از فوت پدر حسن، مادرش آمنه بهدلیل مشکلات معیشتی و عدم توانایی در نگهداری فرزندان، مجبور به ازدواج مجدد شد. این ازدواج موجب شد فرزندان از مهر مادری فاصله بگیرند و حسن برای ادامه زندگی، به کارهای سخت و ساده روی آورد.
برادران حسن زیرک
حسن زیرک دو برادر داشت. اطلاعات دقیق و گستردهای از نام و زندگی آنها در منابع موجود نیست، اما مشخص است که آنها نیز مانند حسن، در شرایط سخت اقتصادی بزرگ شدند. برخلاف حسن که به چهرهای هنری تبدیل شد، نامی از برادران او در فعالیتهای هنری یا عمومی ثبت نشده است.
فوت برادر حسن زیرک بوکانی
حسن زیرک دستکم دو برادر داشته است. یکی از آنها به نام حاج حسین زیرک شناخته شده که برادر کوچکتر او بوده و در شهر بوکان زندگی میکرد. حاج حسین زیرک در سالهای اخیر درگذشت، و خبر درگذشت او در منابع محلی مانند مکریان بوکان آنلاین منتشر شده است.
نوه حسن زیرک
ازدواج حسن زیرک
حسن زیرک، هنرمند برجسته موسیقی کردی، در طول زندگی خود ازدواج کرد و خانوادهای داشت. او زندگی مشترک خود را با میدیا زندی، گوینده بخش کردی رادیو تهران، آغاز کرد و حاصل این ازدواج دو فرزند دختر بود. ازدواج حسن زیرک بخشی از زندگی خصوصی او بود که در کنار فعالیت هنریاش اهمیت زیادی داشت.
همسر حسن زیرک
همسر حسن زیرک، میدیا زندی (که با نام مهدیه زندی نیز شناخته میشود)، گویندهٔ بخش کردی رادیو تهران بود. او در کنار همسرش در محیط فرهنگی و هنری فعالیت داشت و نقش مهمی در زندگی خانوادگی حسن زیرک ایفا میکرد.
همسر اول حسن زیرک
همسر دوم حسن زیرک
رابعه سرانجام، همسر دوم استاد حسن زیرک، سالها سایهای آرام و وفادار بر زندگی پرهیاهوی او بود؛
با مهری بیادعا، رنجِ آوارگی و روزهای تلخ بیماری زیرک را تاب آورد و کنار او ماند.
پس از درگذشتِ استاد، چراغ یاد و نامش را در خانه کوچکشان روشن نگه داشت و از میراث هنری او پاسداری کرد.
او سرانجام در خرداد ۱۴۰۲ چشم از جهان فروبست؛ اما نامش برای همیشه کنار ترانههای ماندگار حسن زیرک زمزمه خواهد شد.
بیوگرافی همسر حسن زیرک
میدیا زندی، همسر حسن زیرک، علاوه بر همسری هنرمند، خود از فعالان رادیو و فرهنگ کردی بود. او گویندگی بخش کردی رادیو تهران را بر عهده داشت و با حسن زیرک در دنیای موسیقی و فرهنگ کردی پیوند داشت. میدیا زندی فرزند عزیز زندی بود و در ۳۱ خرداد ۱۳۸۷ خورشیدی در تهران از دنیا رفت. مرگ او برای خانواده و جامعه هنری کردی یک ضایعه بزرگ به شمار میرفت.
فرزندان حسن زیرک
حسن زیرک از همسر خود میدیا زندی دو دختر داشت که نامهای آنها مهتاب (آرزو) و مهناز (ساکار) بود. او برای دخترانش چندین ترانه زیبا نیز اجرا کرده و عشق خود به خانوادهاش را در آثارش منعکس کرده است. خانواده برای حسن زیرک اهمیت زیادی داشت و فرزندانش بخش مهمی از زندگیاش بودند.
دختران حسن زیرک
عکس همسر حسن زیرک
عکس فرزندان حسن زیرک
سرنوشت فرزندان حسن زیرک
-
استاد حسن زیرک از همسر اولش میدیا زندی (گوینده بخش کردی رادیو تهران)، دو دختر به نامهای مهتاب (آرزو) و مهناز (ساکار) داشت.
-
او برای دخترانش چند ترانه ماندگار خوانده است:
-
«لالایی آرزو» برای مهتاب (آرزو)
-
«کیژولە نازدار» و «نازدار و نازداری بابی» برای ساکار (مهناز)
-
حسن زیرک بیماری
استاد حسن زیرک در اواخر زندگیاش به بیماری پیشرفتهی سرطان کبد مبتلا شد؛ بیماری که در مرحلهی چهارم تشخیص داده شد و وضعیت سلامتیاش را بهسرعت وخیم کرد.
فوت حسن زیرک
حسن زیرک، هنرمند بزرگ و اسطوره موسیقی کردی، در تاریخ ۵ تیر ۱۳۵۱ خورشیدی (برابر با ۲۶ ژوئن ۱۹۷۲ میلادی) در سن ۵۱ سالگی چشم از جهان فروبست. او که سالها با صدای ماندگارش دل میلیونها کُرد را ربوده بود، در واپسین روزهای عمرش با بیماری و غربت دستوپنجه نرم میکرد. درگذشت او ضایعهای بزرگ برای فرهنگ و موسیقی کُردی به شمار رفت.
مرگ حسن زیرک
مرگ حسن زیرک نهفقط پایان زندگی یک هنرمند، بلکه خاموشی صدایی بود که روایتگر دردها، شادیها و تاریخ ملت کُرد بود. او پس از سالها زندگی سخت، تبعید، زندان و سفر، در نهایت در بیمارستانی در شهر بوکان، زادگاهش، درگذشت. مرگ او جامعه هنری و مردم کُرد را در سوگی عمیق فرو برد.
علت مرگ حسن زیرک
علت رسمی مرگ حسن زیرک، سرطان پیشرفته کبد اعلام شد؛ بیماریای که در مراحل پایانی تشخیص داده شد و مجال درمان مؤثر را از او گرفت. این بیماری به تدریج قوای جسمی او را تحلیل برد و او را خانهنشین کرد. برخی منابع غیررسمی نیز احتمال مسمومیت عمدی را مطرح کردهاند، اما این ادعاها هرگز بهطور قطعی اثبات نشد.
دلیل مرگ حسن زیرک
دلیل اصلی و تاییدشده مرگ حسن زیرک، بیماری شدید کبدی (سرطان کبد) بود. به گفته اطرافیانش، علائم بیماری مدتی قبل از مرگ ظاهر شده بود و وضعیت جسمی او به سرعت رو به وخامت گذاشت.
برخی دوستداران او باور دارند که فشارهای روحی، غربت، محرومیت و بیمهری زمانه نیز در تضعیف او بیتأثیر نبودهاند. با این حال، گزارش پزشکی، سرطان را دلیل قطعی مرگ او دانسته است.
محل دفن حسن زیرک
پیکر حسن زیرک ابتدا در قبرستان عمومی شهر بوکان دفن شد، اما چند روز بعد، به درخواست خودش و با هماهنگی خانواده، نبش قبر صورت گرفت. جسد او به دامنه کوه نالشکینه، در حاشیه شمالی شهر بوکان منتقل شد؛ جایی مشرف به شهر، آرام و پر از طبیعت، که امروزه به آرامگاه رسمی استاد حسن زیرک تبدیل شده و زیارتگاه دوستدارانش از سراسر مناطق کُردنشین است.
قبر حسن زیرک
قبر استاد حسن زیرک، هنرمند نامآشنای موسیقی کردی، در دامنه کوه نالشکینه در شهر بوکان واقع شده است؛ جایی که بعدها به مجتمع تفریحی و گردشگری حسن زیرک تبدیل شده و هماکنون یکی از مهمترین مراکز فرهنگی و گردشگری بوکان به شمار میآید.
این آرامگاه در خیابان ساحلی جنوبی، خیابان کنارگذر قرار دارد و بهواسطه موقعیت جغرافیاییاش، در نزدیکی اماکنی همچون مسجد حضرت حمزه، رستوران ریواس، ساندویچی فانوس شب، املاک کلتپه و چیز کیک ژاوه رو استاد اسماعیل جوانبخت واقع شده است.
نوشته روی قبر حسن زیرک
به کردی (منطقهای ریزانامهوار در سنگ قبر):
زیرک! لە ڕێی هونەر زۆر زەحمەت کەشیت، ژیانت بۆ هونەر فیدا کرد، لە ژیانت هەر شتەکەیەک ئاڕام نەبوویت، زەحمەت زۆر کشی و لە بارای خزمەت نەشتویت، ئێستا لە چەمی هەموو دەروونێک دا دەستی بە سۆرەتی هونەری پێهەڵد،
(به ترجمهای ساده: «زیرک! در راه هنر زحمت فراوان کشیدی، زندگیات را برای هنر فدا کردی، لحظهای آرام نداشتی، بسیار رنج بردی و مورد ستم قرار گرفتی.»)
⟵ این شعر توسط دکتر محمد صدیق مفتیزاده، از عوامل احترامگذاران موسیقی کردی، تنظیم و برای حفر سنگقبر انتخاب شده است.
سنگ قبر حسن زیرک
مقبره حسن زیرک
شعر قبر حسن زیرک
آهنگ حسن زیرک هوری لار
آهنگ مشهور و پرطرفدار هەوری لار از آثار شناختهشده استاد حسن زیرک است. این ترانه به سبک غمناک و عاشقانه بوده و روایتگر عشقی آتشین و عاطفهای دردیدار میباشد.
آهنگ امان دکتر حسن زیرک
یکی از آثار کلاسیک و تأثیرگذار زیرک است که اجرایش با صدای گرم و احساسیاش، جایگاه خاصی دارد. از آن بهعنوان اثری عاطفی با موضوع دلتنگی یاد میشود.
آهنگ حسن زیرک کرمانشاه
این ترانه بهعنوان تمجیدی از شهر کرمانشاه اجرا شده و نام آن در میان آثار محبوب زیرک قرار دارد.
اهنگ حسن زیرک برای شاه
زیرک آثاری در وصف خاندان پهلوی نیز داشت؛ با اینحال نمونههای مشخص به عنوان “برای شاه” کمیاباند. یکی از ترانههایی که به مناسبت اصلاحات ارضی اجرا شده، در منابع ضبط شده است ولی گزینهای با عنوان رسمی وجود ندارد.
آهنگ قدیمی حسن زیرک
بسیاری از آثار وی همچون «نەورۆز» و «گوهەری» بهعنوان نماد ترانههای کردی کلاسیک شناخته میشوند.
آهنگ کرماشان حسن زیرک
آهنگ «کرماشان» یکی از آثار محبوب حسن زیرک است که به زیبایی حال و هوای شهر کرمانشاه و فرهنگ مردم آنجا را به تصویر میکشد. این ترانه ترکیبی از موسیقی کردی و ملودیهای محلی است که با صدای گرم حسن زیرک شنیدنی شده.
آواز حسن زیرک
حسن زیرک به عنوان یکی از بزرگترین خوانندگان موسیقی کردی شناخته میشود. صدای خاص و تکنیکهای حرفهای او در آواز خوانی، جایگاه ویژهای در تاریخ موسیقی کردی دارد. آوازهای او معمولاً ترکیبی از مقامها و ملودیهای کردی است که حس عمیق و احساسات مردم کرد را منتقل میکند.
اهنگ حسن زیرک ترکی
علاوه بر کردی، حسن زیرک چندین آهنگ به زبان ترکی (آذری) نیز اجرا کرده است. این آثار نشاندهنده گستردگی هنری او و توجه به فرهنگهای مختلف منطقه است. آهنگهای ترکی زیرک معمولاً به صورت فولکلور و با سازبندیهای محلی اجرا میشوند.
اهنگ لیلم لیل حسن زیرک
«لیلم لیل» یکی از آهنگهای بسیار خاطرهانگیز و سنتی حسن زیرک است. این ترانه به زبان کردی و در سبک فولکلور اجرا شده و بار عاطفی و فرهنگی بالایی دارد. صدای حسن زیرک در این آهنگ با ملودی ساده و دلنشین ترکیب شده و بسیار دلپذیر است.
ترانه لیلم لیل حسن زیرک
متن کردی:
لیلم لیل، دلم لهتهره
ههوا له بام، خهون له گهوره
ترجمه فارسی:
لیلم لیل، دلم آشفته است
باد بر بام میوزد، خواب به هم ریخته
اهنگ پیشواز حسن زیرک
آهنگهای پیشواز حسن زیرک، به خصوص در سالهای اخیر در ایران محبوب شدهاند. این آهنگها معمولاً قطعات کوتاه و جذابی هستند که در تماسهای تلفنی به عنوان پیشواز استفاده میشوند. میتوانی این آهنگها را در اپلیکیشنهای پیشواز ایرانسل و همراه اول پیدا کنی.
ترانه های حسن زیرک با ترجمه فارسی
ترانههای حسن زیرک معمولاً دارای مضامین عاشقانه، اجتماعی و فرهنگی هستند. برخی سایتها و کانالهای موسیقی کردی متن اصلی و ترجمه فارسی ترانههای او را ارائه کردهاند. این ترجمهها به درک بهتر شعر و پیامهای او کمک میکنند.
متن کردی:
هوری لار، دهنگت خۆشه
شەوێکی تۆ خۆشهوینه
ترجمه فارسی:
هوریها، صدایت دلنشین است
شبی که تو باشی، زیباست
حسن زیرک باران بارانه
آهنگ «باران بارانه» یکی از ترانههای معروف حسن زیرک هست که موضوعش احساسات عاشقانه و طبیعته.
حسن زیرک بارانه
له باغی دهستم برد بۆ بهی ئهی وهی وهی لهم بارانه
باخهوان گازی کرد نهیکهی بۆت مردی وهی جانانه
ماران گاز بوو به دهستی حهی ئهی وهی وهی لهم بارانه
ئهرێ دهستیان لێمهده لێمهده لێمهده دهی لێمهده
جێگا پهنجهی یارانه کوڕه ئهسمهران چاویان جوانه
له باغی دهستم برد بۆ سێو ئهک بمرم وهی بارانه
دهست حهی ببوو گرتم به لێو بۆت مردم وهی بارانه
بێساحێب بوو کردم به خێو ئهی وهی وهی لهم بارانه
مهحبووبان چاویان جوانه کوڕه دهستیان لێمهده لێمهده لێمهده وهی لێمهده
جێگا پهنجهی یارانه بههـ ئهسمهران چاویان جوانه
آهنگ کردی باران بارانه از حسن زیرک
حسن زیرک ترکی
حسن زیرک در کنار زبان کردی، به ترکی آذربایجانی نیز توانایی اجرا داشت و ۳ مقام ترکی را در repertoire هنری خود در اختیار داشت.
حسن زیرک دانلود
برای دانلود آهنگهای استاد زیرک میتونی از وبسایتهای معتبر موسیقی کردی مانند کرد موزیک، موزیکفا، به موزیک یا موسیک کردی استفاده کنی.
حسن زیرک له دوری تو
له دووری تویه رهش پوشم مهست و خومار و سهر خوشم به ماچت دئ فهرامؤشم چاروکهت بؤ گری دهدهم ئهیوهی کولوانهت بؤ گری دهدهم کچی ئهگهر دایکت رازی بی دهستی له مهمکت دهدهم له دووری تویه بی حالم مهست و خومار و و عهبدالم هیچ گاوریگ نهبینی حالم چارو کهی ههولیرییه ئهیوهی کولوانهی ههولیرییه ئه وا دهچمه سهر ریی مهری یارم شهنگهبیریبه دهلین ئهورو نوبه خیرییه ئهو چاوانی میسلی بازن مهست و خومار پر له نازن برژانگت تیری سهربازن چاروکهکهی کولی تو ئهیوهی کولوانهی کولی تو عهترم پیه و بوم هیناوی به دیاری دهیدهم به تو سویندم خواردووه ماچی دهکهم نیوان مهمکولانی تو له سهر پردی گرتیان لهنگهر دهستی نیزامی خول وهسهر لهنگیان دامی دهسته و خهنجهر چاروکهکهی گازره ئهیوهی کولوانهی گازره ناویرم دوو قسهی پئ بلیم دایکی لهوئ حازره
حسن زیرک مریم بوکانی
ئه و مریه مه ی من ده یزانم به ردی بو بچیشم به جیانم هیشتا مه ینه ته به شانم آی مریم آمان مریم چاوجوان مریم بوکانی مریمه ئه و مریمه ی بالا برزه مه مکی شه مامه ی سر ته رزه جوتیک لیموی بو من فرضه آی مریم آمان مریم چاوجوان مریم بوکانی مریمه ئه و مریمه ی چاوی جوانه قد بلند و خان و مانه
حسن زیرک ناله شکینه
اشاره به عنوان “ناله شکینه” یا نوای کوه نالشکینه، یکی از ترانههای نمادین اوست که با موضوع جدایی، درد و عشق خلق شده و بهویژه در فضای رادیو و موسیقی کردی قدیمی شناخته میشود. این ترانه معمولاً در آرشیوهای آنلاین به صورت فایل صوتی موجود است.
حسن زیرک و فاطمه زرگری
در اوایل دهه ۱۳۳۰ خورشیدی، حسن زیرک در برنامهای از رادیو تهران به اجرای مشترک با خانم فاطمه زرگری، خواننده اهل ترکیزبان، پرداخت. آنها اثری به زبان ترکی و کردی با عنوان «گولدور منی (Güldür Meni)» اجرا کردند که یکی از نمونههای معدود هنرنمایی دو زبان در موسیقی آن دوره است. این همکاری نهتنها کیفیت صوتی بالا داشت، بلکه نشاندهنده پل فرهنگی بین اقوام مختلف در موسیقی بود.
فاطمه زرگری و حسن زیرک
-
آهنگ به هر دو زبان کردی سورانی و ترکی آذربایجانی اجرا شده که نمایانگر استعداد زبانی و توجه فرهنگی زیرک است.
-
برنامهای از بخش ترکی و کردی رادیو تهران در حوالی سال ۱۳۳۸ (میلادی حدود ۱۹۵۹) ضبط شده است.
-
خانم فاطمه زرگری، خوانندهای آذریزبان، در آن زمان بهعنوان یکی از صدای زنان برجسته رادیو شناخته میشد و همخوانی او با زیرک تحسین بسیاری برانگیخت.
حسن زیرک کتانه
یکی از آهنگهای فولکلور شاد و بسیار شنیدهشده او. این قطعه با ملودی جذاب و لحن شاد، مخاطبان را به فضای محلی و کردی میبرد.
کتانه حسن زیرک
کهتانهم بو بانگ کهن ئهی وهی کهتانه دهی کله له چاوان کهن مردم کهتانه دهردی من دهرمان وهن ئوف ئوف کهتانه
حسن زیرک کرمانشاه
یکی از ترانههای تمجیدی او به شهر کرمانشاه، با شعری پرشور و تصویرگر. این قطعه حسی ملی و عاطفی دارد و در میان آثار برجستهاش جایگاه ویژهای دارد.
آهنگ کرماشان از حسن زیرک
رماشان شاری شیرینم / شاری جوانو و کوردنشینم
پیم خوشه دایمه بدبینم / خوشم دوم که چه جیران
کرماشان جیگی اجدادم / جیگی شیرین جیگی فرهادم
قد تو ناچی له یادم / خوشم دوه که چه جیران
کرماشان شاری کی جوانی / شاری گوری کوردستانی
صاحیب طاق وستانی / خوشم ده وه که که چه جیران
کرماشان شاری رنگینی / جیگی فرهادو جی شیرینی
هز ده کم دایمه بدبینم / خوشم ده وه که چه جیران
کرماشان شاری دلخوشی / کرماشان نمکی تو فراموشی
شاری شیرینو و سرخوشی / خوشم ده وه که چه جیران
حسن زیرک گوهره
ترانهای پر احساس و عاشقانه با نام «گوهره مالم گوهره» که بهصورت گسترده در میان دوستداران موسیقی کردی شناخته شده است.
گوهره حسن زیرک
وهکوو کویستانی بیستوون دایمه سهرم به تهمه!
تهعجوب له یار دهمینم وهلا دهرحهق من مهیلی کهمه!
یارم ئیجازهم بدا هاوار ماچ کهم ئهو لیو و دهمه…
گهوههری مالم گهوههری سینگت حهوزی کهوسهری!
خوشتر له ئاوی زهم زهم حهجاجی دهچنه سهری…
داوای دوو ماچم لیکرد نزیک بوو ئابروم بهری
وهکوو کویستانی بیستوون ئهوا سهرم خال خاله…
له چهرخی داوی گهردوون دلم دهکا سکالا…
عهشقی قهدو بالای بووم خوین شیرین و چاوی کاله!
گهوههری مالم گهوههری سینگت حهوزی کهوسهری…
خوشتر له ئاوی زهم زهم حهجاجی دهچنه سهری!
داوای دوو ماچم لیکرد نزیک بوو ئابروم بهری…
اهنگ گوهره از حسن زیرک
دانلود آهنگ اسمر یارم جوانه از حسن زیرک
اسمر یارم جوانه حسن زیرک
له حوجرێدا خهتمم دهکرد
یهک له ناکاودا بانگی کرد
قوڕت بهسهر لێوئاڵیان برد
ئهسمهر یارم جوانه
وهک مانگی تابانه
ئهسمهر ئهسمهر
خۆزگهم بهوهی یاری جوانه
له ناو جاحێڵان سوڵتانه
که دهمرێ ساحێب ئیمانه
ئهسمهر یارم جوانه
وهک مانگی تابانه
ئهسمهر ئهسمهر
چاوم به چاوه کاڵه کهت
لێوم به لێوه ئاڵه کهت
خوڵکم که بێمه ماڵه کهت
دانلود آهنگ به تورات حسن زیرک
تورات حسن زیرک
ﺩە ﺑڕﯙ لەﻣﻦ حەﺭﺍﻡ ﺑﯽ هەر ﻭەﮎ شەﺭﺍﺏ ﻟە شێخاﻥ ﻫﯿﭻ ﻗەﻭڵی ﺭﺍﺳﺘﺖ نییە بەغەﯾﺮﯼ ﺩﺭﯙ ﻭ تەﻓﺮەﺩﺍﻥ ئەگەﺭ قەﻭﻟﻢ ﺩەﺩەیەﯼ بەﺭﺍﺳﺘﯽ ﻭەﺭە کەﻭﺍﻥ ڕﯙﺣﻤﯽ ﺧﻮﺩﺍﺕ لە دڵدﺍ نیە ﮐﺎﻓﺮﯼ بێ ﺩﯾﻦ ﻭ ﺋﯿﻤﺎﻥ ﺩەﺑڕﯙ بەﻭ نەعلەتەی ﺑﯽ کە ﺧﻮﺩﺍ ﮐﺮﺩﯼ لە شەﯾﺘﺎﻥ بە تەﻭڕﺍﺕ بە تەﻭڕﺍﺕ گەﺭﺩﻥ ﻗﻮﺭﯾﻨﮓ ﻭ لێو نەﺑﺎﺕ ﭼﺎﻭ ﺟﻮﺍﻥ ﺗﯚ ﺧﯚﺕ قەﻭﻟﺖ بهﺳﺖ شەرتەکەﺕ بە ﺩﺭﯙ ﺩەﺭﻫﺎﺕ ﻭەﺭە ﺑﯚ ﺧﯚﺕ قەﻭﻟﺖ ﺩﺍ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺎﺯە لە ﻧﻮێ ﻫﺎﺕ ﺟﻮﻭتێ ﮔﻮﺍﺭەﺕ ﺑﯚ ﺩەﮐڕﻡ لە ﺩوﻧﯿﺎﺩﺍ مەﻧﺸﻮﻭﺭ بێ کەڵەبابەﯼ ﻣﺮﻭﺍﺭﯼ ﭘﺮﭘﺮەﯼ ﺯﯾﺮﯼ ﺳﻮﻭﺭ بێ کەﮊﺍڵ ﮔﯿﺎﻥ لە ﮔﻮێ ﺑﮑﺎ بەڵکو ﺩﻧﯿﺎ ﺧﺎﭘﻮﻭﺭ بێ نەحلەت لەﻭ ﺩڵە بەدبەختەﻡ ﺩەﺑﺎ کﻡ ﻭﺍ مەﺟﺒﻮﻭﺭ بێ ﺑە تەﻭڕﺍﺕ ﺑە تەﻭڕﺍﺕ بە ﻗﻮﺭﻋﺎﻥ ﻭ ﺋﯿﻨﺠﯿلە ﭼﺎﻭ ﺟﻮﺍﻥ ﺋﺎﻭﺭﺕ تێبەﺭﺩﺍﻡ ئەﻭ دڵم ﺑﯚ ﺗﯚ ﺯەلیلە لەﺑﯚ لێو ﺋﺎﻟﯿﯽ ﺩەﮐڕﻡ که ﺩەسبەﻧﺪ ﻭ ئەﻧﮕﻮستیلە قهد له دونیادا نهبو بیژگه
دانلود آهنگ حسن زیرک هوری لار
هوری لار حسن زیرک
ههر کهسی بی کا هوری لار بینی من و تو له مالی بمرید هوری لا به ههشت و به نو
کولهنجه ری ری دهسمال کریشه کاری من و تو کوتو ته کیشه
جیم نیا تیا بسرهوم خاکم و سر بی لانه خوم
بیکهس و بیدهر بی یار و هاودم بی می و میخانه خوم ارثی مجنونه خلاتم ئاوارهی ئهو کهوانه خوم
موستهحهقی تیر و تانی ئاشنا و بیگانه خوم ههر کهسی بی کا هوری لار بینی من و تو
پرو پو ده رکاد هوری لار وینهی پاساری کولهنجه ری ری ده ستمال خاقانی
کاری من و تو دنیا پی زانی
آهنگ حسن زیرک
حسن زیرک با صدای گرم و دلنشینش، ترانههایی خلق کرد که هنوز هم دلها را میلرزاند. هر آهنگ از او، روایتی از زندگی، عشق و رنج مردمان کردستان است. موسیقی او فراتر از زمان است؛ همیشه شنیدنی، همیشه تازه.
حسن زیرک آهنگ ها
| 🎵 نام ترانه | 🌐 زبان / ترکیب زبانی | 🎤 توضیحات / اطلاعات تکمیلی |
| نوروز | کردی | ترانهای شاد برای جشن نوروز |
| ئیران ئیران (ایران ایران) | کردی | سرود ملیگونه در وصف ایران |
| کتانه | کردی | از ترانههای محلی و پرطرفدار |
| بارانه | کردی | ترانهای لطیف و غمانگیز در وصف باران |
| خان باجی | کردی، ترکی، ارمنی | ضبطشده در رادیو تبریز با چند زبان |
| مریم بوکانی | کردی | ویولن و تنظیم از استاد مجتبی میرزاده |
| زارا | کردی | ترانهای عاشقانه |
| گوهره | کردی | از آثار برجستهی عاشقانه |
| لیده (بزن بر طبل) | کردی | ساختهشده برای تولد رضا پهلوی |
| نالشکینه | کردی | از معروفترین آثار غمگین زیرک |
| لێم زیز بووه | کردی | ترانهای محلی و کمترشناختهشده |
| آمنه و آمنه | کردی | ترانهای روایتگونه و عاشقانه |
| ریبوار و ریبوار | کردی / فارسی | دو زبانه، در وصف شخصی بهنام ریبوار |
| لای لای | کردی | لالاییای دلنشین برای کودکان |
| آمان دکتر | کردی | طنز و عاشقانه / بازخوانی ترکی: Aman Doktor توسط Candan Erçetin |
| وەره قوربان | کردی | از آثار محلی در ستایش معشوق |
| عرق چین | کردی | اثر کمترشنیده اما بسیار تأثیرگذار |
| ههوری لار | کردی | با حال و هوایی محلی و ساده |
| مهتاب و آرزو | کردی | خوانده شده برای دخترانش |
| غریب ماوم (خۆم به غولامی) | کردی | روایت غربت، درد و تنهایی |
| کرماشان | کردی | در وصف شهر کرمانشاه |
| یالا شوفر | کردی | طنز اجتماعی / بازخوانی ترکی: Yallah Şoför توسط İbrahim Tatlıses |
| نورانی | کردی | ترانه مذهبی درباره خاندان خانقاه زنبیل |
| کابوکه (کهبوکه) | کردی | محلی و شادیآفرین |
| دیسان شهو هات | کردی | شعری شاعرانه درباره شب و دیدار |
| گولدور مَنی گولدور | کردی، ترکی | ضبطشده در تبریز، چندزبانه |
| له سیله قبران هاواره | کردی | اثر بسیار غمانگیز درباره مرگ و دلتنگی |
| هو لیلی | کردی | از ترانههای مشهور عاشقانه |
| بهناز | کردی | حسرتبار و عاطفی |
| نیشتمان (میهن) | کردی | ترانه ملیگرایانه / بازخوانی ترکی: Ankara’nın Taşına Bak توسط Ruhi Su |
| نسرین | کردی | بازخوانی ترکی: Ağlama Yar توسط Yavuz Bingöl |
| لیلا | کردی | بازخوانی ترکی: Leyla توسط Özcan Deniz |
اهنگ حسن زیرک
وقتی نام حسن زیرک به گوش میرسد، ناخودآگاه نوای «لیلم لیل» یا «ئهمان دکتور» در ذهن میپیچد. آثاری که نهتنها بخشی از حافظه فرهنگی کردهاست، بلکه مرهمی برای دلهای زخمی و عاشق هم هست.
آهنگهای حسن زیرک
بیش از هزار قطعه موسیقی از حسن زیرک بهجای مانده است؛ مجموعهای بینظیر از ترانههای عاشقانه، اجتماعی، طنز و تاریخی. او با صدایش فرهنگ کردی را در قالب ترانه به نسلهای بعد سپرد.
حسن زیرک آهنگ های ترکی
| 🎵 نام ترانه اصلی (کردی / فارسی) | 🎶 ملودی یا ترجمه ترکی | 🎤 خواننده / بازخوان | 📝 توضیحات |
| نیشتمان (میهن) | Ankara’nın Taşına Bak | Ruhi Su | با همان ملودی ترانه نیشتمان، تبدیل به سرودی ملی در ترکیه شده است |
| امان دکتور | Aman Doktor | Candan Erçetin | بازخوانی مشهور از ترانه طنز و عاشقانهی زیرک |
| یالا شوفر | Yallah Şoför | İbrahim Tatlıses | ترانهای طنزگونه درباره راننده، بسیار محبوب شد |
| نسرین | Ağlama Yar | Yavuz Bingöl | بازخوانی یک ترانه عاشقانه با حال و هوای غمانگیز |
| لیلا | Leyla | Özcan Deniz | نسخه بازخوانیشده از ترانهای عاشقانه و خاطرهانگیز |
دانلود اهنگ حسن زیرک
اگر میخواهی با دنیای بیتکرار حسن زیرک بیشتر آشنا شوی، پیشنهاد میکنیم سری به سایتهای موسیقی کردی بزنی و آثار ارزشمند او را دانلود کنی. موسیقی او فراتر از سرگرمی است؛ یک تجربه عاطفی عمیق.
ترانه های حسن زیرک
برخی از ترانههای برجسته و ماندگار او عبارتاند از:
-
نوروز – جشن طبیعت و آغاز زندگی دوباره
-
ئیران ئیران – ترانهای غرورآمیز برای سرزمین ایران
-
کتانه – ترانهای شاد و محلی
-
بارانه – لطیف و پر احساس، همچون هوای بارانی
-
مریم بوکانی – با تنظیم و ویولن استاد مجتبی میرزاده
-
زارا، گوهره، نالشکینه، هو لیلی – هرکدام بخشی از جان مردم کرد
-
لیده – ساختهشده برای تولد رضا پهلوی
-
مهتاب و آرزو – خوانده شده برای دخترانش
-
آمان دکتور – طنزی دلنشین درباره عشق و درمان
-
کرماشان – عشق به شهر کرمانشاه
-
گولدور منی گولدور – اثری چندزبانه با رنگ و بوی تبریز
-
یالا شوفر – ترانهای طنز که بعدها توسط ابراهیم تاتلیس نیز بازخوانی شد
-
له سیلهی قبران هاواره – آوازی جانسوز از غم دوری
-
نورانی – ترانهای مذهبی در وصف خانقاه زنبیل
ترانه های حسن زیرک در ترکیه
-
«ای نیشتمان» با نام Ankara’nın Taşına Bak توسط Ruhi Su
-
«امان دکتور» با نام Aman Doktor توسط Candan Erçetin
-
«یالا شوفر» توسط ابراهیم تاتلیس
-
«نسرین» با نام Ağlama Yar توسط Yavuz Bingöl
-
«لیلا» توسط Özcan Deniz
ترانهی Ankara’nın Taşına Bak با همان ملودی ترانهی معروف نیشتمان (میهن) از حسن زیرک ساخته شده است؛ اثری که امروزه در ترکیه به یکی از سرودهای ملی و شناختهشده بدل شده است. این شباهت موسیقایی، نشاندهندهی تأثیر عمیق و فراملی آثار حسن زیرک بر فرهنگ منطقه است.
شاهکارهای حسن زیرک
| 🎵 نام ترانه | 📝 توضیح کوتاه |
| نیشتمان (میهن) | ترانهای ملیگرایانه که حس دلتنگی و عشق به سرزمین را در دلها زنده میکند. |
| بارانه | یکی از محبوبترین ترانههای عاشقانه زیرک با فضایی لطیف و احساسی. |
| نالشکینه | اثر غمانگیز و عمیق با بیان درد، غربت و رنج در صدایی حزنانگیز. |
| مریم بوکانی | همکاری با مجتبی میرزاده، که به یکی از زیباترین اجراهای کردی تبدیل شد. |
| کرماشان | ترانهای محلی و پرشور در وصف شهر کرمانشاه. |
| کتانه | قطعهای شاد، ساده و دلنشین، برگرفته از فولکلور کردی. |
| آمان دکتر | ترکیبی از طنز و عاشقانه، با شهرتی فراتر از مرزها؛ بازخوانیشده در ترکیه. |
| یالا شوفر | طنز اجتماعی که به زبانی ساده مشکلات زمانه را روایت میکند. |
| مهتاب و آرزو | ترانهای پدرانه، پر از عشق و احساس، خطاب به دخترانش. |
| گوهره | از آثار ماندگار در دسته عاشقانهها، با ملودی دلنشین و شعری تأثیرگذار. |
| هو لیلی | ترانهای آرام و پر از احساس که جایگاه خاصی در دل دوستداران موسیقی کردی دارد. |
| له سیلهی قبران | قطعهای بسیار غمانگیز که به مرگ، دلتنگی و دلسوختگی میپردازد. |
صدای حسن زیرک
صدای حسن زیرک با گرمای خاص و عمق احساسی بینظیری، صدای مردم کرد بود. او توانایی اجرای مقامهای کردی و بداههخوانی را داشت که صدایش را به یادگاری جاودانه بدل کرد؛ صدایی که همگان «بلبل کردستان» میخواندند و در خاطره موسیقی کردی ماندگار شد.
غمگین ترین آهنگ حسن زیرک
از آثار غمناک زیرک، ترانههایی مانند نالشکینه، له سیلهی قبران هاواره و غریب ماوم برجستهاند. این آثار با صدای حزنانگیز و مضامین عمیق، خشخش زمانه و زخم تنهایی را بازتاب میدهند. یک مجموعه پادکست هم سه آهنگ بسیار غمانگیز او را معرفی کرده است.
مظهر خالقی و حسن زیرک
در دهه ۱۳۴۰، هنگام مدیریت مظهر خالقی در رادیو کرمانشاه، روابط بین او و زیرک دچار تنشهایی شد. برخی گزارشها به اخراج زیرک به دست خالقی اشاره کردهاند. هرچند خالقی از خوانندگان تحصیلکردهتر مورد توجه بود، اما محبوبیت حسی و محلی صدای زیرک نزد مردم عادی بسیار فراگیرتر بود.
کانال تلگرام حسن زیرک
با وجود محبوبیت آثارش، تاکنون کانال رسمی تلگرامی متعلق به خودِ حسن زیرک یا خانوادهاش ایجاد نشده است. البته کانالهای موسیقی کردی متعدد هستند که مجموعهای از آثارش را منتشر میکنند. برای دریافت دقیق و امن آهنگها، پیشنهاد میشود از سایتهای معتبر موسیقی کردی استفاده کنید مانند Kurdmusic، Musickordi و Musicdel.
گورانی حسن زیرک
از جمله گورانیهای ماندگار او میتوان به «ئامینه گیان» اشاره کرد؛ این اثر با صدای دلنشین و فوقاحساسش، در سایتهای موسیقی کردی مانند Musickordi و Musicdel با کیفیت بالا قابل دسترس است.
حسن زیرک آمینه
یکی از قطعات فولکلوریک و محبوب وی است که توسط رادیوکورد موزیک و موزیکدل منتشر شده است. این ترانه مملو از حزن عاشقانه و حس دلتنگی است و با لحن گرم و دلنشین استاد اجرا شده است.
آمینه حسن زیرک
حسن زیرک سالی تازه
ئهم روژی؛ سالی تازهیه نهوروزه هاتهوا…●♪♫
جیژنیکی؛ کونی کورده●♪♫
به خوشی و به هاتهوه●♪♫
ئهوا روژ ههلات؛ له بهردنی بهرزی ولاتهوه●♪♫
ئهوا روژ ههلات؛ له بهردنی بهرزی ولاتهوه●♪♫
رهنگی گولان؛ شهبهق شهوق ئهداتهوه…●♪♫
ئهم روژی؛ سالی تازهیه نهوروزه هاتهوا…●♪♫جیژنیکی؛ کونی کورده●♪♫
به خوشی و به هاتهوه●♪♫
چن سال گولی●♪♫
هیوای ئیمه؛ پی پهست بوو تا کووپار●♪♫
ههر خوینی لاوهکان؛ بوو گولی ئالی نهوبههار●♪♫
ئهم روژی؛ سالی تازهیه نهوروزه هاتهوا…●♪♫
جیژنیکی؛ کونی کورده●♪♫
به خوشی و به هاتهوه●♪♫
اهنگ نوروز حسن زیرک
حسن زیرک من ملک بودم
آهنگی در سبک گورانی کردی با مضمون اجتماعی—معروف به «من ملک بودم و فردوس برین جایم بود».
حسن زیرک مهتاب
یکی از آثار شناختهشده و دلنشین زیرک که با تم غالب عاشقانه و نوای آرامشبخش ترکیب شده است.
حسن زیرک نون خ
آهنگهای مجموعه سریال «نون.خ» که به گویندگان کردی زیرک بازمیگردد در اختیار عموم قرار گرفتهاند. نسخههایی از آثار او و مظهر خالقی از جمله قطعه مناسب نون.خ در منابع اینترنتی موجود است.
نظر بزرگان در مودر حسن زیرک
بزرگان موسیقی و هنرمندان مختلف در مورد حسن زیرک نظرات ارزشمندی داشتهاند که نشاندهندهٔ جایگاه والا و تأثیر عمیق او در موسیقی کردی و ایرانی است. از نابغه بودن او گرفته تا تأثیر فراوانش بر نسلهای بعدی، این نظرات گواهی بر ماندگاری نام و آثار حسن زیرک است.
نظر شجریان در مورد حسن زیرک
متأسفانه شجریان در منابع شناختهشده نظرات رسمی یا مکتوبی درباره حسن زیرک ثبت نکرده است یا اطلاعات دقیق و موثقی درباره دیدگاه او در دسترس نیست. با این حال، از دیرباز هنرمندان موسیقی سنتی ایران به ارزشهای موسیقی کردی و هنرمندان برجسته آن احترام گذاشتهاند و بهاحتمال زیاد شجریان نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
نظر شهرام ناظری در مورد حسن زیرک
شهرام ناظری، هنرمند برجسته موسیقی سنتی ایران، درباره حسن زیرک میگوید:
«حسن زیرک یک انسان نابغه به معنای واقعی بود. او در لحظه ورود به ارکستر رادیو هم شعر میسرود، هم آهنگ میساخت و هم اجرا میکرد، که چنین کاری در موسیقی سابقه نداشت. با وجود اینکه سواد خواندن و نوشتن نداشت، اما موسیقی و شعر را بهصورت الهامی حفظ میکرد و صدایش برای من بسیار ارزشمند است.»
نظر ناصر رزازی در مورد حسن زیرک
ناصر رزازی، خواننده و هنرمند مطرح کُرد، درباره حسن زیرک گفته است:
«من دو بار او را در سنندج دیدم، یک بار در منزل یکی از اهالی و یک بار در مراسم عروسی. همچنین میدانم که حسن زیرک برای جابجایی نامههای سیاسی به حزب دمکرات کمک میکرد. متأسفانه نزدیکان و اطرافیان او نقش منفی در وضعیت دشوار و آوارگی او داشتند.»
نظر بیژن کامکار در مورد حسن زیرک
بیژن کامکار، نوازنده و خواننده، درباره حسن زیرک اظهار داشته:
«حسن زیرک یکی از برجستگان موسیقی کُرد است و بسیاری از آهنگهای کردی و فارسی که امروز اجرا میشوند، از آثار او الهام گرفتهاند. شهرت و محبوبیت او محدود به ایران نیست و در کشورهای اروپایی و مناطق کردنشین جهان نیز شناخته شده است.»
نظر عارف ابراهیم پور در مورد حسن زیرک
عارف ابراهیمپور، نوازنده قدیمی ایرانی، در خصوص حسن زیرک چنین میگوید:
«حسن زیرک صدایی با قدرت و نفوذ داشت و فردی بسیار مهربان بود. من دو بار با او در رادیو همکاری داشتم. متأسفانه مظهر خالقی، رئیس رادیو کرمانشاه، به بهانههای بیمورد او را از رادیو اخراج کرد و حسن زیرک به فعالیت در مراسم عروسی و سپس قهوهخانهداری روی آورد و در همانجا درگذشت.»
نظر عزت الله قندرلکی در مورد حسن زیرک
عزتالله قلندرلکی، خواننده مطرح کُرد، درباره حسن زیرک گفته:
«اتاق استودیوهای رادیو کرمانشاه بسیار کوچک بود و صدای او آنقدر قوی و بلند بود که میکروفون قادر به ضبط درست صدایش نبود. به همین دلیل میکروفون را در گوشهای میگذاشتند و حسن زیرک در گوشهای دیگر میخواند تا ضبط انجام شود.»
نظر فرانسیس داوود و خالد سرکار در مورد حسن زیرک
فرانسیس داوود و خالد سرکار، که با حسن زیرک همکاری داشتند، گفتهاند:
«در یکی از جلسات، در حال استراحت یک قطعه ارمنی-آسوری نواختیم و زیرک فقط گوش میداد. چند دقیقه بعد گفت دوباره بزنید و او آن قطعه را به یک آهنگ کردی تبدیل کرد که به نام «ئوخهٔ ئوخهٔ لهو بالایه» مشهور شده است.»
نظر مجتبی میرزاده در مورد حسن زیرک
مجتبی میرزاده، نوازنده ویولن و موسیقیدان، درباره حسن زیرک بیان کرده:
«با اینکه حسن زیرک سواد خواندن و نوشتن نداشت، اما اکثر اشعار را بداهه و هنگام خواندن میسرود. حافظه بسیار قوی در حفظ اشعار و مقامهای کردی داشت. آثارش بینظیر و ماندگار است و نه تنها در ایران بلکه در میان کردهای عراق، سوئد و سایر نقاط جهان جایگاه ویژهای دارد.»
نظر میدیا زندی در مورد حسن زیرک
میدیا زندی، همسر اول حسن زیرک و گوینده بخش کردی رادیو تهران، نوشته است:
«حسن زیرک نزدیک به هزار ترانه در تهران و کرمانشاه اجرا کرده بود و به خاطر این ترانهها روزانه نزدیک به دوهزار نامه دریافت میشد که حتی درون برخی نامهها پول بود تا ترانههای مورد علاقه پخش شود. صدای او باعث رونق برنامههای کردی رادیو تهران و کرمانشاه بود. اما متأسفانه با وجود این خدمات، به او اجازه پخش داده نشد و از یادها رفت. در سال ۱۳۴۱ صدای او از رادیوی کرمانشاه به تمام شهرها و روستاهای کردنشین میرسید.»
جایزه ها حسن زیرک
حسن زیرک در زمان حیاتش به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی موجود، کمتر مورد تقدیر رسمی قرار گرفت و حتی با مشکلاتی مانند ممنوعیت فعالیت در رادیو مواجه شد. اما پس از درگذشت او، ارزش واقعی آثار و تاثیر هنریاش بیش از پیش شناخته شد و جوایز و تقدیرهای متعددی به پاس خدماتش به موسیقی کردی به او اهدا شد. مراسم بزرگداشت، یادبودها و جایزههایی که پس از مرگش برگزار شد، نشان از تأثیر عمیق او بر فرهنگ و هنر کردستان و ایران دارد.
حسن زیرک در بوکان
بوکان، زادگاه حسن زیرک، خاستگاه استعداد درخشان و سرنوشت پر فراز و نشیب او بود. زیرک در این شهر با رنج و سختی بزرگ شد. از کودکی، پس از مرگ پدر و ازدواج مجدد مادر، زندگی او وارد مرحلهای از آوارگی و فقر شد. در همان دوران بود که عشق به موسیقی و آواز در دل کوچک حسن جوانه زد و او با دقت به ترانههای خوانندگان محلی گوش میداد.
زیرک از همان کودکی با موسیقی زیست و از آوازهای «شنگه جو» ـ خواننده یهودی بوکان ـ الهام گرفت. بوکان نهتنها محل تولد او، بلکه آغازگاه روح هنری و مسیر پرفراز و نشیبش در دنیای موسیقی بود.
حسن زیرک سال های بوکان
سالهای زندگی حسن زیرک در بوکان با کار، مشقت و تراژدی گره خورده بود. او در دوران نوجوانی به کارگری، چایفروشی و شیرینیفروشی مشغول شد تا خرج زندگیاش را تأمین کند. با وجود تمام دشواریها، علاقه به آواز هیچگاه در او خاموش نشد. آموزشهای اولیهاش را از افراد محلی خوشصدا مانند محمدحسین خاتون صفیه و شیخ جعفر زنبیل دریافت کرد.
یک حادثه ناگوار در دورهای که شاگرد راننده بود، زندگی او را دگرگون کرد؛ در پی یک تصادف مرگبار ناخواسته، فرار، پشیمانی، زندان و در نهایت خروج از ایران و مهاجرت به عراق، مسیر جدیدی را در زندگی او گشود. سالهای بوکان برای زیرک، زمینهساز هنرمندی شد که بعدها به صدای ماندگار موسیقی کردی تبدیل شد.
حسن زیرک در عراق
حسن زیرک در سال ۱۳۲۶ به عراق رفت و در مسافرخانهای به نام «فندق شمال» در بغداد مشغول به کار شد. او در ابتدا شاگرد نظافتچی بود و زندگی سختی داشت، اما صدای گرم و سوزناکش مسیر زندگیاش را تغییر داد. برخورد تصادفی با علی مردان، خواننده بزرگ کرد، باعث شد راهش به رادیو کردی بغداد باز شود. حسن زیرک در عراق با چهرههای برجسته موسیقی کردی آشنا شد و توانست در رادیو بدرخشد و نام خود را در میان هنرمندان تثبیت کند.
حسن زیرک سال های بغداد
سالهای حضور حسن زیرک در بغداد از مهمترین دورههای زندگی هنری او بود. از سال ۱۳۳۲ خورشیدی او بهطور رسمی در بخش کردی رادیو بغداد استخدام شد و در کنار بزرگان موسیقی چون علی مردان، محمد عارف جزراوی، شمال صائب، و قادر دیلان فعالیت کرد. در همین سالها، زیرک بسیاری از شاهکارهایش را خلق کرد و به چهرهای محبوب در میان کردهای عراق و منطقه تبدیل شد. با وجود موفقیت هنری، او در عراق نیز با سختیهایی چون بازداشت و شکنجه مواجه شد.
حسن زیرک کودتای بغداد
در سال ۱۳۳۷، با وقوع کودتای نظامی به رهبری عبدالکریم قاسم و سقوط نظام پادشاهی در عراق، شرایط سیاسی این کشور دستخوش تحولات عمیقی شد. در همان زمان، حسن زیرک که پس از دورهای اقامت و فعالیت در بغداد، به زادگاهش بوکان بازگشته بود، در حال آمادهسازی برای بازگشت مجدد به عراق بود. اما انتشار اخبار کودتا و اعلام جمهوری، او را دچار نگرانی کرد. دلیل این نگرانی، حضور سابق او در رادیو بغداد و اجرای ترانهای در مدح پادشاه وقت عراق، ملک فیصل دوم، بود. زیرک در این ترانه با شادمانی از تاجگذاری فیصل یاد کرده بود:
«بکوبید، بکوبید بر طبل شادمانی
تاج بر سر نهاد فیصل ثانی»
با شدت گرفتن تبلیغات ضدسلطنتی در عراق، پخش بیانیهها، تظاهرات گسترده و فضای انقلابی حاکم بهویژه میان کردهای عراق، حسن زیرک احتمال بازداشت یا برخورد امنیتی را جدی دانست. همین ترس باعث شد از بازگشت به بغداد منصرف شود و در ایران بماند تا وضعیت سیاسی عراق روشن گردد. این تصمیم، فصل تازهای در فعالیتهای هنری او در رادیوهای ایران رقم زد.
حسن زیرک بازگشت به ایران
در سال ۱۳۳۷، حسن زیرک پس از چند سال فعالیت موفق در رادیو کردی بغداد و کسب محبوبیت در میان مخاطبان کردزبان، تصمیم به بازگشت به زادگاهش در ایران گرفت. او با دریافت اجازه از مقامات رادیو بغداد، راهی بوکان شد. ورود زیرک به بوکان با استقبال گرم و پرشور مردم همراه بود.
همشهریهایش که حالا او را نهفقط یک هممحلهای، بلکه هنرمندی شناختهشده و محبوب میدانستند، به دیدارش میآمدند و بازگشت او را جشن گرفتند. حسن زیرک با این بازگشت، بار دیگر به وطنش پیوست و زمینهساز دوران تازهای در فعالیتهای هنری او در ایران شد، دورانی که با حضور در رادیوهای تهران و کرمانشاه به اوج رسید، اما در ادامه با محدودیتها و مشکلاتی هم روبهرو شد.
حسن زیرک در رادیو
حسن زیرک بخش قابلتوجهی از زندگی هنری خود را در رادیو گذراند؛ رسانهای که صدای او را به گوش میلیونها شنونده رساند. او هم در رادیو بغداد و هم در رادیوهای کردی تهران و کرمانشاه آثار ارزشمندی خلق کرد که بخشی مهم از میراث موسیقی کردی به شمار میآید. صدای پرشور، سبک منحصربهفرد و اشراف او بر فرهنگ و ملودیهای کردی، محبوبیت چشمگیری برایش به همراه آورد.
حسن زیرک رادیو کردی تهران
در سال ۱۳۳۷ با افتتاح بخش کردی رادیو ایران در تهران، حسن زیرک به دعوت احمد مفتیزاده راهی تهران شد. او بهطور رسمی همکاری خود را با رادیو آغاز کرد و طبق قرارداد، ماهانه ۱۲ هزار ریال حقوق دریافت میکرد.
در این دوره، زیرک با نوازندگان بزرگ ایران از جمله حسین یاحقی، حسن کسایی، جلیل شهناز، احمد عبادی و دیگران همکاری داشت. حضور او نهتنها باعث ارتقای کیفیت آثار کردی در رادیو تهران شد، بلکه صدایش بهسرعت به صدایی ماندگار در حافظهٔ جمعی کردها تبدیل گشت.
حسن زیرک رادیو کردی کرمانشاه
پس از تعطیلی رادیو کردی تهران در سال ۱۳۴۱، زیرک به کرمانشاه رفت و به رادیو کردی این شهر پیوست. این رادیو، پخش برونمرزی را آغاز کرده بود و نقش مهمی در ترویج موسیقی کردی ایفا میکرد. همکاری او با هنرمندان بزرگی چون مجتبی میرزاده، محمد عبدالصمدی، اکبر ایزدی و دیگران به خلق ترانههایی ماندگار انجامید.
گفته میشود که او تأثیر عمیقی بر میرزاده گذاشت و الهامبخش بسیاری از نغمهها و ملودیهای بعدی موسیقی کردی شد. در این دوران، زیرک از احترام و محبوبیت بالایی برخوردار بود و هر روز میزبان دوستدارانش از سراسر کردستان ایران و عراق بود.
حسن زیرک اخراج از رادیو
با وجود محبوبیت فراوان، زیرک قربانی حسادت و رفتارهای غیرمنصفانه شد. پس از مدتی، مسئولان وقت رادیو به بهانههای مختلف، از ادامه همکاری با او خودداری کردند. شکرالله بابان، رئیس وقت برنامه کردی رادیو اعلام کرده بود: «ما ۱۵۰۰ ترانه با صدای زیرک داریم، دیگر نیازی به خود او نیست.»
بعدها موضوع اخراج او از سوی مظهر خالقی نیز مطرح شد. برخی منابع از جمله حسامالدین امین تأیید کردند که خالقی رابطه خوبی با زیرک نداشته و این مسئله به آوارگی و طرد شدن زیرک دامن زده است. علیرغم همهٔ این فشارها، آثار او همچنان در دل مردم کرد باقی ماند.
حسن زیرک زندان
حسن زیرک در دورهای از زندگیاش، هم در عراق و هم در ایران، با مشکلات امنیتی و فشارهای سیاسی مواجه شد. در عراق، پس از اوجگیری تنشهای سیاسی، او به دلایل نامعلومی دستگیر و روانهٔ زندان شد. روایتها حاکی از آن است که در دوران بازداشت، زیرک تحت شکنجههایی همچون بستن به پنکهٔ سقفی قرار گرفت.
پس از بازگشت به ایران نیز ساواک او را بازداشت کرد. او خود در یکی از نوارهای صوتیاش، از شکنجهها و بازجوییهای ساواک سخن میگوید. این بخش از زندگی زیرک، یکی از دردناکترین دورانهای او بود و تأثیر زیادی بر روحیهاش گذاشت، که بازتاب آن را در لحن غمانگیز بسیاری از ترانههایش میتوان احساس کرد.
حسن زیرک تمجید از شاه ایران
حسن زیرک مانند بسیاری از هنرمندان آن دوره، گاه بنا به اقتضای شرایط سیاسی، به اجرای آثاری میپرداخت که در praise (ستایش) حاکمان وقت سروده شده بودند. یکی از نمونههای آن، اجرای ترانهای برای ستایش تاجگذاری ملک فیصل پادشاه عراق بود. در ایران نیز آثاری وجود دارند که گاهی در آنها تمجیدهایی از شاه وقت (محمدرضا شاه پهلوی) یا نظام پادشاهی دیده میشود.
اما این تمجیدها را نمیتوان الزاماً از سر باور قلبی دانست، بلکه باید در بستر زمانه، فشارهای سیاسی و نیازهای شغلی و معیشتی تحلیل کرد. بسیاری از هنرمندان آن زمان مجبور بودند برای حفظ موقعیت خود یا جلب رضایت مقامات، چنین آثاری اجرا کنند.
ترانه های حسن زیرک برای محمد رضا شاه
حسن زیرک در دورهای از فعالیت خود، به دلایل سیاسی، اجتماعی و معیشتی، ترانههایی در تمجید از محمدرضا شاه پهلوی اجرا کرده است. یکی از این آثار، ترانهای با نام «نوروز» است که در آن، زیرک با تغییر شعر اصلی، به اصلاحات ارضی و لغو نظام ارباب رعیتی در ایران اشاره کرده؛ اقدامی که در چارچوب «انقلاب سفید شاه و ملت» صورت گرفت و از سوی حکومت بهشدت تبلیغ میشد.
نمونهٔ دیگر، ترانهای با عنوان «لیده» (یا شاهزاده ایرانی) است که حسن زیرک آن را به مناسبت تولد رضا پهلوی، ولیعهد وقت ایران، اجرا کرده است. در این اثر، زیرک با لحنی شاد و آهنگی رسمی، به مناسبت زادروز فرزند شاه، فضای پرامیدی را تصویر میکند.
این قبیل ترانهها، اگرچه از نظر موسیقایی ارزشمند هستند، اما بیشتر از سر مصلحت و شرایط زمانه اجرا شدهاند و نمیتوان آنها را لزوماً نشاندهندهٔ باور قلبی هنرمند دانست. حسن زیرک، در بسیاری از آثار دیگرش، صدای مردم فقیر، غمزده و آواره است و بیشتر از رنج و آلام اجتماعی سخن گفته تا ستایش قدرت.
حسن زیرک نگار خانه
نگارخانهٔ حسن زیرک مجموعهای از تصاویر، یادگارها، و اسناد تاریخی مربوط به زندگی هنری و شخصی این هنرمند بزرگ است. در سالهای اخیر، برخی از نهادهای فرهنگی در بوکان، مهاباد یا سلیمانیه تلاش کردهاند نمایشگاههایی برای بزرگداشت زندگی و آثار حسن زیرک برگزار کنند.
در این نگارخانهها معمولاً عکسهای کمتر دیدهشده، وسایل شخصی، صفحات گرامافون قدیمی، و دستنوشتههایی از زیرک در معرض نمایش قرار میگیرند. برخی نیز تلاش کردهاند از این فضا بهعنوان محلی برای ترویج موسیقی کردی و انتقال میراث زیرک به نسلهای جدید استفاده کنند.
پیرمرد کارتن خواب حسن زیرک
سالهای پایانی زندگی حسن زیرک با رنج، فقر و بیماری همراه بود. با وجود شهرت فراگیر و آثار ماندگاری که خلق کرده بود، اما سرنوشتی تلخ در انتظارش بود. پس از اخراج از رادیو و بیتوجهی مسئولان وقت، زیرک در تنگنای مالی شدیدی قرار گرفت. در حالی که هزاران نفر صدایش را میشنیدند و از ترانههایش لذت میبردند، او روزهایی از زندگیاش را بدون سرپناه، مانند یک کارتنخواب سپری میکرد.
حسن زیرک پیرمرد کارتن خواب
روایات مختلفی از زندگی دردناک او در واپسین سالها وجود دارد؛ از جمله زندگی در خانههای محقر در تهران یا مهاباد، تنهایی، بیماری کبد، و در نهایت مرگ در شرایطی که شایستهٔ یک هنرمند نامدار نبود. مرگ او در ۲۶ تیر ۱۳۵۱ خورشیدی (برابر با ۱۷ ژوئیه ۱۹۷۲) جامعه هنری کردستان را در بهت فرو برد.
جرسه حسن زیرک
«جرسه» (به کردی: جەرسە / جارسه) از مشهورترین و تأثیرگذارترین ترانههای حسن زیرک است. این آهنگ با لحنی دردناک و محزون اجرا شده و به خوبی بیانگر اندوه، غربت، و درونیات زخمی اوست. واژهٔ «جرسه» به معنای «ناقوس مرگ» یا «زنگ هشدار» است، و مضمون شعر نیز حول محور اندوه و از دستدادن میچرخد.
ترانهٔ جرسه در کنار دیگر آثار او مانند «ئهمینە»، «مهتاب»، و «نیشتمان»، از مهمترین نمادهای موسیقی فولکلور کردی محسوب میشود که هنوز هم در میان مردم محبوب است و در مراسمهای مختلف با احساس خاصی زمزمه میشود.
آهنگ های معروف حسن زیرک
مجموعهای از شنیدهشدهترین و پرطرفدارترین ترانههای حسن زیرک که در میان مردم کرد و فراتر از آن، محبوبیت گستردهای دارند. آثار مانند «نیشتمان»، «آمنه»، و «سهحری سپی» در این دسته قرار دارند.
حسن زیرک ترانه
ترانههای اصیل با صدای حسن زیرک، که در آنها صدای دلنشین او با اشعاری عاطفی، عاشقانه یا اجتماعی همراه میشود و هویت موسیقی کردی را به زیبایی بازتاب میدهد.
اشعار حسن زیرک
بخش زیادی از ترانههای حسن زیرک بر اساس اشعار خودش بودهاند. او با زبانی ساده، اما سرشار از احساس، مضامین زندگی، عشق، فقر و غربت را به تصویر میکشید.
حسن زیرک شعرها
اشعار کردی حسن زیرک با لهجهی مکریانی، اغلب با مضامینی چون عشق ناکام، اندوه غربت و زیبایی طبیعت همراهاند. اشعاری که هنوز هم توسط بسیاری بازخوانی میشوند.
ریمیکس حسن زیرک
برخی از آثار کلاسیک حسن زیرک، توسط هنرمندان امروزی بازسازی و به سبک مدرن تنظیم شدهاند. این ریمیکسها پلی بین موسیقی سنتی و سلیقه نسل جدید ایجاد کردهاند.
آخرین آهنگ حسن زیرک
اهنگ کردی حسن زیرک
تمامی آثار حسن زیرک با زبان کردی (مکریانی) اجرا شدهاند. این ترانهها بخشی از حافظه جمعی مردم کرد بوده و نقش بزرگی در حفظ فرهنگ و زبان کردی داشتهاند.
حسن زیرک بیستون
ترانهای تأثیرگذار و قدیمی از حسن زیرک که به افسانه عاشقانه فرهاد و شیرین در کوه بیستون اشاره دارد. زیرک در این ترانه، با صدایی حزین، مضمون فداکاری و عشق عمیق را به تصویر میکشد.
حسن زیرک بیستار
«بیستار» یکی از ترانههای کمتر شناختهشده اما دلنشین حسن زیرک است. این واژه در زبان کردی به معنی «ستاره» است و ترانه مضمونی عاشقانه و شاعرانه دارد.
حسن زیرک بیانیت باش
ترانهای با معنی «خداحافظ» یا «بدرود» در زبان کردی (به گویش مکریانی). «بیانیت باش» یکی از معروفترین ترانههای وداعآمیز حسن زیرک است که با لحنی اندوهگین و تأثیرگذار اجرا شده است.
🔰مقالات پیشنهادی🔰
چقد خوب میخونه