فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری، معروف به شیخ عطار نیشابوری، یکی از بزرگترین شاعران و عارفان ایرانی در دورههای قرن ششم و هفتم هجری است.دراین نوشته وب سایت 303 بیوگرافی همراه ما بمانید.
بیوگرافی عطار نیشابوری
فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری، معروف به شیخ عطار نیشابوری، یکی از بزرگترین شاعران و عارفان ایرانی در دورههای قرن ششم و هفتم هجری است.
او در حدود سال ۵۴۰ هجری قمری در نیشابور دیده به جهان گشود و در سال ۶۱۸ هجری قمری، در زمان حمله مغولان به ایران، وفات یافت.
عطار نیشابوری کیست
نام کامل : فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری
متولد : ۵۴۰ هجری قمری
محل تولد : نیشابور
زندگینامه عطار نیشابوری
بیوگرافی شاعران فریدالدین ابوحامد محمد عطار نیشابوری، مشهور به عطار نیشابوری، یکی از شاعران و عارفان برجسته ایران است که آثار ارزشمندی مانند «منطقالطیر» و «مختارنامه» را در کارنامه دارد.
به پاس بزرگداشت این شاعر و عارف بزرگ ایران، روز ۲۵ فروردین در تقویم ملی کشور به عنوان روز عطار نامگذاری شده است و هر ساله در نیشابور برنامههای عطارشناسی برگزار میشود.
عطار نیشابوری زندگی نامه
عطار یکی از شاعران و عارفان معروف قرون ششم و هفتم هجری است که در اطراف نیشابور به دنیا آمد. او از محبوبترین و پرکارترین شاعران ایرانی است که شهرتی جهانی دارد.
عطار نیشابوری چه کسی هست
این شاعر بزرگ در روستای کدکن، در نزدیکی نیشابور، متولد شد و با خلق آثار بینظیر و پرمحتوا، افتخاری برای ایران و ایرانیان آفرید.
عطار نیشابوری از برترین چهرههای تاریخ ادبیات ایران است که سخنان ساده و بیآلایش او در اشعار، به زیبایی در دلها جای گرفته است.
عکس عطار نیشابوری
عکس عطار نیشابوری برای کامپیوتر
عکس عطار نیشابوری برای موبایل
عکس های عطار نیشابوری
عکس جذاب عطار نیشابوری
عطار نیشابوری بیوگرافی
فریدالدین ابو حامد محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق عطار نیشابوری، یکی از شاعران و عارفان نامآور ایران در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است.
عطار نیشابوری شاعر
بنا بر روایات، نام پدر عطار محمود، ابراهیم بن اسحاق یا یوسف ذکر شده است. در روستای کدکن، که در زمان گذشته جزو نیشابور بود، زیارتگاهی به نام «پیرِ زِرًوَند» وجود دارد که اهالی معتقدند این مزار، متعلق به «شیخ ابراهیم»، پدر عطار است.
عطار نیشابوری
در مورد سال تولد عطار اختلاف نظر است؛ برخی سال ۵۱۳ و برخی ۵۳۷ هجری قمری را برای آن ذکر کردهاند. محل تولد او قریه کدکن یا شادیاخ در نزدیکی نیشابور بوده است.
عطار نیشابوری زندگی سخت
دوران کودکی عطار با آشوبها و غزوات همراه بود و او شاهد شکنجهها، تجاوزها، خرابیها، مرگ و وحشتهای زیادی بود.
پس از پایان فتنههای غز، عطار به مکتب رفت و علوم مختلفی چون قرآن، حدیث، فقه، تفسیر، طب، نجوم و کلام را آموخت. پدرش داروفروش یا عطاری بود و از او طب و داروسازی را فرا گرفت.
عطار نیشابوری شغل
پدر عطار در زمینه دارو و عطاری فعالیت میکرد، و فریدالدین نیز پس از او همان شغل را برگزید و گاهی نیز طبابت میکرد، هرچند مشخص نیست نزد چه کسی آموزش دیده باشد.
عطار نیشابوری عطاری
روزی درویشی به دکان عطار آمد و درخواست کمک کرد، اما عطار بیاعتنا پاسخ داد. درویش به او گفت: «ای خواجه، تو چگونه میخواهی از دنیا بروی؟» عطار پاسخ داد:
«همانگونه که تو از دنیا میروی.» درویش گفت: «آیا تو میکشی مثل من؟» و پس از گفتن کلمه «الله»، از دنیا رفت. دیدن مرگ درویش، عطار را به شدت تحت تأثیر قرار داد و او را وا داشت تا از کسب و کار دست بکشد و راه سالکان و عارفان را در پیش گیرد.
عطار نیشابوری سفرها
پس از مرگ درویش، عطار تغییر مسیر داد و چند سال در خدمت شیخالشیوخ عارف رکنالدین اکاف بود، و در این مدت به توبه، ریاضت و مجاهدت پرداخت.
او سفرهای متعددی به مکه و ماوراءالنهر انجام داد و با بزرگان زمان دیدار کرد، از جمله مجدالدین بغدادی. پس از بازگشت به نیشابور، تا پایان عمر در آنجا اقامت داشت.
عطار نیشابوری و جلالالدین بلخی
پدر جلالالدین بلخی، بهاءالدین محمد، در سفر به عراق، در مسیر نیشابور به زیارت عطار رفت و نسخهای از «اسرار نامه» او را به جلالالدین، که در آن زمان کودک بود، هدیه داد.
عطار نیشابوری شعرها
عطار پس از مدتی فعالیت در عطاری و طبابت، سراغ نوشتن آثار منظوم و منثور رفت.
شعرهای عطار نیشابوری
آثار او شامل دیوان اشعار (شامل غزلیات، قصاید و رباعیات) و آثار منثور مانند «الهی نامه»، «اسرار نامه»، «مصیبت نامه»، «وصلت نامه»، «بلبل نامه»، «بی سر نامه»، «منطقالطیر»، «جواهر الذات»، «حیدر نامه»، «مختار نامه»، «خسرو نامه»، «اشتر نامه» و «مظهر العجایب» است.
شاعر عطار نیشابوری
سخن عطار ساده، گیرا و بیآلایش است، به گونهای که خواننده را مجذوب میکند. یکی دیگر از ویژگیهای آثارش استفاده از تمثیلات، حکایات و داستانهای جذاب است.
عطار نیشابوری مذهب
در مورد مذهب عطار اختلاف نظر وجود دارد. برخی اشعار او نشان میدهد که او اهل سنت بوده است، زیرا درباره فضیلت خلفا، ابوحنیفه و شافعی سخن گفته است.
اما او اشعاری در ستایش امام علی (ع)، امام حسن و امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) سروده است، که باعث شده است برخی او را شیعه بدانند.
عطار نیشابوری شعر درباره امام علی
در ادامه، نمونههایی از اشعار عطار درباره امام علی (ع) آورده شده است:
خواجهٔ حق پیشوای راستین
کوه حلم و باب علم و قطب دین
ساقی کوثر، امام رهنما
ابنعم مصطفا، شیرخدای
عطار نیشابوری شعر درباره امام حسن
امام حسن:
نور چشم مصطفی و مرتضی
شمع جمع انبیاء و اولیا
جمع کرده حسن خُلق و حسن ظاهر
همهٔ افعال چون نامش حسن
عطار نیشابوری شعر درباره امام حسین
امام حسین:
کیست حق را و پیامبر را ولی
آن حسن سیرت حسین بن علی
آفتاب آسمان معرفت
آن محمد صورت و حیدر صفت
نُه فلک را تا ابد مخدوم بود
زانکه او سلطان ده معصوم بود
قُرَّهُ العین امام مجتبا
شاهد زهرا، شهید کربلا
عطار نیشابوری مرگ
تاریخ وفات عطار مشخص نیست، اما برخی منابع سال ۶۲۷، ۶۳۲ یا ۶۱۶ هجری را ذکر کردهاند.
عطار نیشابوری دلیل مرگ
او هنگام حمله مغولان به نیشابور، اسیر شد و به دست یک مغول کشته شد.
عطار نیشابوری شعر هنگام مرگ
قبل از مرگ، ضربتی بر دوشش خورد و با خون خود رباعی زیر را نوشت:
در کوی تو رسم سرفرازی این است
مستان تو را کمینه بازی این است
با این همه رتبه هیچ نتوانم گفت
شاید که تو را بنده نوازی این است
عطار نیشابوری آرامگاه
مقبره شیخ عطار در فاصله دو کیلومتری غرب باغ و آرامگاه حکیم عمر خیام در نیشابور واقع شده است. بنای اصلی مقبره هشتضلعی با سنگ سیاه و حکاکی اشعاری است.
عطار نیشابوری و شاعران
همواره عطار مورد احترام دیگر شاعران بوده است، از جمله محمود شبستری که گفته است:
عطار نیشابوری و محمود شبستری
مرا از شاعری خود عار ناید
که تا صد قرن چون عطار ناید
اگرچه زین نمط صد عالم اسرار بود
یک شمه از دکان عطار
عطار نیشابوری و صائب تبریزی
خواهد رسید رتبه صائب به مولوی
گر مولوی به رتبه عطار میرسد
عطار نیشابوری و سیف الدین سهل
سیفم که بریدم ز همه نسبت خود
لیک در گفتن طامات چو عطار فریدم
عطار نیشابوری و فیض کاشانی
هر کسی در پردهاشعاری گوید
سخنگاه مولانا و گه عطار و گاهی مغربی
عطار نیشابوری و مولانا
من آن مولای رومیام که از کِلکَم شکِر ریزد
لیکن در سخن گفتن غلام شیخ عطارم
این شعر مولانا درباره عطار و سنایی است:
عطار روح بود و سنایی دو چشم او
ما از پی سنایی و عطار آمدیم
عطار نیشابوری اسرار نامه
اسرارنامه یکی از مهمترین و معتبرترین مثنویهای فریدالدین عطار نیشابوری است و احتمالا یکی از نخستین آثار او محسوب میشود.
این اثر شامل ۳۳۰۵ بیت در ۲۲ مقاله است. سه مقاله اول در مورد توحید، ستایش پیامبر اکرم و فضایل خلفای راشدین است.
از مقاله چهارم به بعد موضوعات مختلف تصوف و عرفان مطرح میشود. مقاله پنجم به اهمیت عشق و برتری آن بر عقل اختصاص یافته و با ابیاتی معروف آغاز میشود:
“دلا یک دم رها کن آب و گل را
صلای عشق در ده اهل دل را
ز نور عشق شمع جان برافروز
زبور عشق از جانان درآموز.”
عطار نیشابوری الهی نامه
این کتاب که عطار در اواخر عمرش در اثر تأملات و شعرهایش به آن اشاره کرده، در قالب داستانهای کوتاه و بلند ساخته شده است و در دل این مجموعه، داستان اصلی قرار دارد.
همانند دیگر آثار عطار، با ستایش خداوند و نعت پیامبر و خلفای چهارگانه آغاز میشود. در ادامه، هشت بیت درباره روح انسان است که به شش فرزند آن اشاره دارد: نفس، شیطان، عقل، فقر، علم و توحید.
عطار نیشابوری منطق الطیر
این اثر که با عنوان «مقاماتالطیور» نیز شناخته میشود، سفر روحانی مرغها به درگاه سیمرغ را شرح میدهد.
داستان شیخصنعان، که طولانیترین قسمت این کتاب است، حدود ۴۰۸ بیت دارد و ماجرای عشق و دلدادگی پیرزنی زاهد به نام صنعان به دختری ترسا را روایت میکند.
عطار نیشابوری مصیبت نامه
در این اثر، مصیبتها و گرفتاریهای روحانی سالک و راهجوییهای او بیان میشود. مصیبتنامه شامل حکایات جذاب و خواندنی است و پس از منطقالطیر، یکی از مهمترین منظومههای عطار محسوب میشود.
عطار نیشابوری مختار نامه
مجموعهای از رباعیات است که در پنجاه باب درباره موضوعات مختلف سروده شده است.
عطار نیشابوری تذکرالاولیا
این اثر شرح حال و سرگذشت نود و هفت تن از اولیای صوفیه و مشایخ تصوف است.
عطار نیشابوری دیوان اشعار
مجموعهای است از قصاید و غزلیات عطار، که بیشتر آنها عرفانی و با مضامین صوفیانه بلند هستند. بسیاری از آثار بهنامهای دیگری مانند:
بیسرنامه، خسرونامه، بلبلنامه، پسرنامه، حیدرینامه، پندنامه، جوهرالذات، حلاجنامه، سیاهنامه، اشترنامه، لسانالغیب، مظهرالذات، معراجنامه، مفتاحالفتوح، نزهتنامه، وصلتنامه و هیلاجنامه به اشتباه به عطار نسبت داده شدهاند.
در واقع، خسرونامه مربوط به شاعری است که پس از عطار زندگی میکرد و تحت تأثیر ابنعربی بوده است.
به نظر شفیعیکدکنی، بسیاری از این آثار، حاصل دوران انحطاط عرفان و سخنان درویشان بیکار است که در قالب نظم آمده و نام عطار را بر آن نهادهاند.
این آثار، نه تنها در آثار ایرانشناسانی چون یان ریپکا، بلکه در نوشتههای برخی نویسندگان ایرانی و شرقی، نادرست به عطار نسبت داده شده است.