احمد شاملو پایه‌گذار شعر سپید و نماد ادبیات معاصر ایران. دراین نوشته وب سایت 303 بیوگرافی همراه ما بمانید.

بیوگرافی احمد شاملو

بیوگرافی نویسندگان احمد شاملو  یکی از بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین چهره‌های ادبی معاصر ایران، در تاریخ ۲۱ آذر ۱۳۰۴ (۱۲ دسامبر ۱۹۲۵) در تهران به دنیا آمد و در روز ۲ مرداد ۱۳۷۹ (۲۳ ژوئیه ۲۰۰۰) در همان شهر درگذشت.

او با تخلص‌هایی مانند الف. بامداد و الف. صبح در آثار خود شناخته می‌شد و در عرصه‌های مختلفی از جمله شعر، فیلم‌نامه‌نویسی، روزنامه‌نگاری، پژوهشگری، ترجمه و فرهنگ‌نویسی فعالیت داشت.

همچنین او یکی از دبیران برجسته کانون نویسندگان ایران بود و نقش مهمی در توسعه و ترویج فرهنگ و هنر معاصر کشور ایفا کرد.

احمد شاملو شعر

شاملو به عنوان بنیان‌گذار قالب شعری موسوم به «شعر سپید» شناخته می‌شود؛ قالبی نوین و متفاوت که تحولی بزرگ در شعر نو فارسی پس از شعر نیمایی به شمار می‌رفت.

او با خلق این قالب، توانست زبان و ساختار شعر فارسی را دگرگون کند و به شاعران جوان فرصت دهد تا آزادانه‌تر و با آزادی بیشتر در بیان احساسات و مفاهیم خود شعر بسرایند.

به همین دلیل، بسیاری او را «پدر شعر سپید فارسی» می‌نامند، چراکه او پایه‌گذار این سبک نوین و راهنمایی برای توسعه آن در قالب‌های مختلف شعری شد.

شاملو علاوه بر فعالیت‌های شعری، در زمینه‌های مختلف فرهنگی و ادبی نقش‌آفرینی کرد و آثارش تاثیر عمیقی بر ادبیات معاصر ایران گذاشت.

او با ترجمه‌های ارزشمند و پژوهش‌های گسترده، سهم قابل توجهی در غنای فرهنگ و ادبیات کشور داشت و همواره نماد مبارزه برای آزادی بیان و توسعه هنر و ادبیات نوین در ایران به شمار می‌رفت.

احمد شاملو کیست 

نام کامل : احمد شاملو

متولد : ۲۱ آذر ۱۳۰۴ (۱۲ دسامبر ۱۹۲۵)

محل تولد : تهران

احمد شاملو چه کسی است

احمد شاملو در طول فعالیت‌های ادبی و فرهنگی خود مواضع و دیدگاه‌های متفاوت و گاه جنجالی در زمینه‌های مختلف ابراز داشت. او در موضوعات سیاست روز نظرات صریح و بعضاً انتقادی داشت.

دیدگاهی آزاداندیشانه درباره مسائل سیاسی و اجتماعی کشور مطرح می‌کرد. همچنین، در حوزه هنر و ادبیات، نظرات او درباره موسیقی و شعر، به ویژه مقایسه بین موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی کلاسیک اروپایی، واکنش‌ها و بحث‌های زیادی برانگیخت.

روایت‌های او درباره دیوان حافظ، که از جانب برخی افراد سنت‌گرا و با نگاه ذوقی و غیرعلمی نقد شد، جنجال‌هایی برانگیخت و باعث شد تا نظرات او در این زمینه به عنوان موضوعی بحث‌برانگیز مطرح شود.

احمد شاملو فردوسی

شاملو در نگاه خود، فردوسی و سعدی را به شدت نکوهش کرد و نقدهای تندی بر آثار و دیدگاه‌های آن‌ها وارد ساخت. در مقابل، او شاعران اروپایی مانند فدریکو گارسیا لورکا و پل الوار را ستود و از آن‌ها به عنوان نمونه‌هایی از شعر و ادبیات جهان یاد کرد.

این مواضع و نظرات، در کنار فعالیت‌های ادبی و فرهنگی‌اش، سبب شد تا او شخصیتی جنجالی و مورد بحث در عرصه ادبیات ایران باقی بماند.

پس از گذشت سال‌ها و در نتیجهٔ یک دوره طولانی بیماری، احمد شاملو در تاریخ ۲ مرداد ۱۳۷۹ (۲۳ ژوئیه ۲۰۰۰) درگذشت.

پیکر او در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد، اما سنگ قبرش بارها توسط افراد ناشناس شکسته شده است که نشان از تأثیرگذاری و همچنان زنده بودن نام و یاد او در جامعه دارد.

احمد شاملو جایزه شعر

به مناسبت بزرگ‌داشت این شاعر بزرگ، از سال ۱۳۹۴ جایزه شعر احمد شاملو راه‌اندازی شده است.

این جایزه هر سال در روز ۲۱ آذر، هم‌زمان با سالروز تولد شاملو، مراسم پایانی خود را برگزار می‌کند و تلاش دارد تا ادبیات معاصر ایران را به یاد او زنده نگه دارد و از شاعران جوان و توانمند تقدیر کند.

احمد شاملو زندگینامه

در اوایل دههٔ ۱۳۲۰ خورشیدی، پدر احمد شاملو به منظور ساماندهی و بازسازی تشکیلات منحل‌شدهٔ ژاندارمری، او را همراه خانواده‌اش راهی گرگان و ترکمن‌صحرا کرد.

این سفر ناخواسته و اجتناب‌ناپذیر، سبب شد که شاملو وارد مدرسه شود و در کلاس سوم دبیرستان تحصیل خود را ادامه دهد، اگرچه در شرایطی دشوار و در محیطی متفاوت از زندگی قبلی‌اش.

احمد شاملو دستگیری

در دوران جنگ جهانی دوم و همزمان با ورود نیروهای متفقین به خاک ایران، وضعیت سیاسی کشور به شدت متشنج شد. شاملو در فعالیت‌های سیاسی علیه متفقین در شمال کشور شرکت کرد و به عنوان فردی فعال در جنبش‌های ملی و ضد استعماری شناخته شد.

این فعالیت‌ها سرانجام منجر به دستگیری او شد و او را به بازداشتگاه‌های سیاسی شهربانی در تهران منتقل کردند. پس از مدتی، او را به زندان شوروی در رشت بردند، جایی که بسیاری از مبارزان و فعالان سیاسی به دلیل مواضع ملی و ضد استعماری خود محبوس بودند.

پس از مدت‌ها حبس و تحمل فشارهای سیاسی، شاملو از زندان آزاد شد و همراه خانواده‌اش به رضائیه (امروزه ارومیه) رفت. او در آنجا تحصیل در کلاس چهارم دبیرستان را از سر گرفت، اما اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور همچنان ناآرام بود.

پس از به قدرت رسیدن حزب دموکرات آذربایجان و قیام پیشه‌وری، شاملو و پدرش درگیر مسائل سیاسی شدند. در یکی از این رویدادها، او و پدرش دستگیر شدند و برای مدت کوتاهی در مقابل جوخه آتش قرار گرفتند.

این حادثه، نشان از شرایط بسیار خطرناک و پرتنش آن دوران داشت. اما سرانجام، با مداخله و کسب تکلیف از مقامات بالاتر، از مرگ حتمی نجات یافتند و آزاد شدند.

احمد شاملو کتاب فروشی

پس از این رویداد، شاملو تصمیم گرفت از تحصیل کنار بکشد و به جای آن، وارد بازار کار شود. او در یک کتاب‌فروشی مشغول به کار شد و از آن پس، مسیر زندگی‌اش به سمت فعالیت‌های ادبی و فرهنگی تغییر یافت.

این تحولات زندگی، تأثیر عمیقی بر شخصیت و دیدگاه‌های شاملو گذاشت و او را به فردی مستقل و مقاوم در برابر سختی‌ها و ناملایمات زمان تبدیل کرد.

زندگینامه احمد شاملو

در سال ۱۳۳۲، پس از کودتای ۲۸ مرداد علیه دکتر مصدق و سرکوب فضای سیاسی کشور، زندگی احمد شاملو دچار تحولات عمیقی شد.

در این دوره، فضای آزادی بیان و فعالیت‌های فرهنگی به شدت محدود و سرکوبگرانه شد. پلیس در اقدامی قهرآمیز، مجموعه شعر «آهن‌ها و احساس» او را در یکی از چاپخانه‌های تهران سوزاند.

همچنین، مأموران پلیس با یورش به خانه او، تعدادی از آثار ارزشمند و نادرش را توقیف کردند؛ از جمله ترجمهٔ «طلا در لجن» اثر زیگموند موریس، بخش زیادی از کتاب «پسران مردی که قلبش از سنگ بود»

احمد شاملو تحصیلات

احمد شاملو در دوران کودکی و نوجوانی، تحصیلات مدرسه‌ای منظمی نداشت؛ چرا که پدرش، به عنوان افسر ارتش، به طور مداوم از شهری به شهر دیگر مأمور می‌شد و خانواده‌اش نیز مجبور بودند هر چند وقت یک‌بار محل سکونت خود را تغییر دهند.

این رفت و آمدهای مداوم و عدم اقامت طولانی در یک مکان ثابت، باعث شد که او نتواند به صورت مستمر و پایدار در یک مدرسه تحصیل کند و آموزش رسمی‌اش به شکل منظم و پیوسته ادامه نیابد.

شرایط زندگی در آن دوران، در کنار جابه‌جایی‌های مکرر، مانع از شکل‌گیری یک مسیر ثابت در تحصیل او شد.

احمد شاملو سیاست

در سال ۱۳۲۲، و در پی فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی‌اش علیه رژیم آن زمان، او توسط نیروهای امنیتی دستگیر شد. این بازداشت که به دلایل سیاسی صورت گرفت، پایان زودهنگام و ناگهانی دوران تحصیلات مدرسه‌ای او بود.

پس از این رویداد، مسیر زندگی و آموزش او تغییر کرد و دیگر فرصتی برای ادامه تحصیل در قالب آموزش رسمی نیافت.

این اتفاق، تاثیر عمیقی بر زندگی فردی و فکری او گذاشت و او را به سمت فعالیت‌های فرهنگی و ادبی سوق داد، مسیری که بعدها او را به یکی از بزرگ‌ترین شاعران و فعالان فرهنگی ایران تبدیل کرد.

این وضعیت تحصیلی نامنظم و بی‌ثبات، نه تنها بر شکل‌گیری دانش و مهارت‌های آموزشی او تأثیر گذاشت، بلکه بر شخصیت و دیدگاه‌هایش نیز نقش مهمی ایفا کرد.

او در ادامه، بیشتر به سمت مطالعه آزاد، تحقیق و فعالیت‌های فکری گرایش یافت، که این امر در شکل‌گیری سبک خاص و نگاه انتقادی و آزاد او نسبت به امور فرهنگی و اجتماعی نقش بسزایی داشت.

احمد شاملو کتاب ها

احمد شاملو یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین شاعران، نویسندگان و فعالان فرهنگی ایران است که آثار متعددی در زمینه‌های شعر، نقد، ترجمه و فعالیت‌های ادبی از خود برجای گذاشته است.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین اثرهای او و توضیحاتی درباره هر کدام می‌پردازم:

احمد شاملو کتاب شعر آهن‌ها و احساس

 این مجموعه اولین اثر شعری شاملو است که در آن، او سبک نوینی در شعر فارسی معرفی می‌کند. شعرهای این مجموعه به زبان ساده، صادقانه و پر احساس است و به موضوعات روزمره و اجتماعی می‌پردازد.

این اثر نشان دهنده شروع راهی نو در شعر معاصر ایران است و تاثیر زیادی بر شاعران بعد از خودش گذاشت.

احمد شاملو کتاب بر فراز مه

در این مجموعه، شاملو شعرهای بلند و نیمه‌بلند خود را گردآوری کرده است. این آثار بیشتر به مسائل اجتماعی، انسانی و آزادی‌خواهی اختصاص دارند و زبان شعر در آن‌ها قدرتمند و پر احساس است.

احمد شاملو کتاب‌های ناتمام

این مجموعه شامل اشعار و مطالبی است که شاملو در دوره‌های مختلف نوشته و جمع‌آوری کرده است. در این اثر، او به موضوعاتی چون زندگی، مرگ، عشق و آزادی پرداخته است.

احمد شاملو در ستایش و سرود سپاس

این مجموعه شامل شعرهای سپاس و ستایش است که بیشتر به مباحث معنوی و انسانی می‌پردازد و نشانگر نگاه عمیق او به ارزش‌های انسانی است.

احمد شاملو مجموعه‌ شعر‌

این اثر، گردآوری و تنظیم یکی از مهم‌ترین دیوان‌های شعر شاملو است که شامل بهترین و شاخص‌ترین اشعار او است و به عنوان یکی از منابع اصلی مطالعه آثارش شناخته می‌شود.

احمد شاملو ماجرای کوچه

این اثر شامل خاطرات و نوشتارهای روزمره و اجتماعی است که نشان‌دهنده نگاه انتقادی و آگاهی اجتماعی شاملو است. این نوشته‌ها بیشتر به مسائل اجتماعی و سیاسی آن زمان می‌پردازند.

احمد شاملو ترجمه‌ها 

شاملو ترجمه‌های متعددی از آثار ادبی جهان انجام داد، از جمله ترجمه «آیدا» اثر آرتور رامبو، و ترجمه‌هایی از شعرهای لورکا، فدریکو گارسیا لورکا و دیگر شاعران معاصر جهان.

این ترجمه‌ها تاثیر زیادی بر شعر معاصر فارسی گذاشتند و زبان و نگاه او را در زمینه ادبیات جهانی گسترش دادند.

احمد شاملو کتاب کوچه

این اثر شامل مجموعه‌ای از داستان‌ها و یادداشت‌های شخصی است که بیشتر به مسائل اجتماعی، فرهنگی و روزمره می‌پردازد. این اثر نشان‌دهنده نگاه انتقادی و آگاهی اجتماعی شاملو است و بخش مهمی از میراث فکری او محسوب می‌شود.

عکس احمد شاملو

عکس احمد شاملو برای کامپیوتر

عکس احمد شاملو برای موبایل

عکس های احمد شاملو

عکس جذاب احمد شاملو

والپیپر احمد شاملو

عکس احمد شاملو 2025

احمد شاملو و نیما یوشیج

در سال ۱۳۲۵، احمد شاملو که هنوز به عنوان شاعری نوپرداز شناخته نمی‌شد، با نیما یوشیج، بنیان‌گذار شعر نو فارسی، آشنا شد.

او تصاویری از نیما یوشیج، نقاش و هنرمند ارژنگی، و شعر ناقوس که نیما سروده بود، در روزنامه «پولاد» دید و این دیدار نقطه شروع رابطه‌ای ادبی میان آن دو شد. شاملو درباره این ملاقات می‌گوید:

«نشانی‌اش را پیدا کردم، رفتم درِ خانه‌اش را زدم. دیدم مردی با همان قیافه که رسام ارژنگی کشیده بود، آمد دمِ در. به او گفتم استاد، اسم من فلان است، شما را دوست دارم و آمده‌ام به شاگردی‌تان.

نیما یوشیج و احمد شاملو

فهمیدم کلک نمی‌زنم. در من صمیمیتی یافته بود که آن را کاملاً درک می‌کرد. از آن روز، غالباً من مزاحم این مرد بودم و بدون این‌که فکر کنم دارم وقتش را تلف می‌کنم، تقریباً هر روز پیش نیما بودم.»

این آشنایی، که منجر به رابطه‌ای عاطفی و خانوادگی میان شاملو و نیما شد، تا سال‌ها ادامه یافت. در ۱۴ خرداد ۱۳۳۰، نیما یوشیج با نوشتن یادداشتی برای شاملو و هدیه دادن جلدی از کتاب «افسانه»، قدردانی خود را ابراز کرد:

«عزیز من، این چند کلمه را برای این می‌نویسم که این یک جلد افسانه از من، در پیش شما یادگاری باشد. شما واردترین کس به کار من و روحیه من هستید و با جرأتی که التهاب و قدرتِ رؤیت لازم دارد، واردید…»

در این سال‌ها، شاملو به شدت تحت تأثیر نیما و نوآوری‌های او در شعر قرار داشت و در آثار منتشر شده‌اش، اشعاری در قالب نیمایی سرود.

احمد شاملو و فریدون رهنما

او با هدف معرفی شعر نیما، اقدام به انتشار مجلات کوچک و مقطعی مانند «سخن نو»، «هنر نو (ساعت ۴ بعدازظهر)»، «روزنه»، «راد»، «آهنگ صبح» و دیگر نشریات کرد.

اما پس از آشنایی با فریدون رهنما و انتشار دفتر شعر «قطع‌نامه»، مسیر شاعری او به شکلی دیگر تغییر یافت و سمت و سوی نوآوری‌های او در شعر، بیشتر بر اساس تجربیات و تاثیرات شخصی‌اش شکل گرفت.

احمد شاملو و اشرف الملوک

در سال ۱۳۲۶، زمانی که تنها ۲۲ سال داشت، احمد شاملو با اشرف‌الملوک اسلامیه ازدواج کرد. این ازدواج منجر به تولد چهار فرزند شد: سیاوش، سامان، سیروس و ساقی. هر چهار فرزند نتیجه این رابطه بودند و خانواده‌ای پرجمعیت برای شاملو به وجود آوردند.

اما رابطه زناشویی آن‌ها دوام نیاورد و پس از مدت زمانی، این ازدواج به جدایی منجر شد.

احمد شاملو و طوسی حائزی

پس از طلاق از اشرف‌الملوک، شاملو در سال ۱۳۳۶ با طوسی حائری ازدواج کرد. این دومین ازدواج او نیز چندان پایدار نبود و پس از گذشت چهار سال، در سال ۱۳۴۰، از همسر دوم خود جدا شد.

در ادامه، شاملو سرانجام در سال ۱۳۴۳ با آیدا (آیدا سرزمین) آشنا شد و با او وارد یک زندگی عاشقانه شد که تا پایان عمر ادامه یافت.

این رابطه، مهم‌ترین و پایدارترین ازدواج شاملو بود، و او در کنار آیدا، زندگی مشترک و پرعاطفه‌ای را سپری کرد. عشق و رابطه عمیق آن‌ها، نقش مهمی در زندگی و شعرهای شاملو داشت و تا آخرین روزهای زندگی‌اش با او باقی ماند.

احمد شاملو آیدا

در ۱۴ فروردین ۱۳۴۱، احمد شاملو با آیدا سرکیسیان (که بعدها با نام ریتا آتانث سرکیسیان شناخته شد) آشنا شد. این دیدار و رابطه تأثیر عمیقی بر زندگی و شعرهای او گذاشت و به عنوان یک نقطه عطف مهم در مسیر هنری و شخصی‌اش محسوب می‌شود.

در آن دوران، شاملو در وضعیت رکود در فرآیند آفرینش هنری به سر می‌برد و احساس می‌کرد نیازمند تحول و انگیزه تازه است. آشنایی با آیدا، باعث شد که او مجموعه شعرهایی مانند «آیدا: درخت و خنجر و خاطره!»، «آیدا در آینه»، «لحظه‌ها» و «همیشه» را سرود.

در مصاحبه‌ای با مجله فردوسی، شاملو درباره تأثیر آیدا در زندگی‌اش گفت: «هر چه می‌نویسم، برای اوست و به خاطر او… من با آیدا آن انسانی را که هرگز در زندگی خود پیدا نکرده‌بودم، یافتم.» این رابطه، سرآغاز فصل جدیدی در زندگی و شعرهای شاملو بود.

احمد شاملو ازدواج

در فروردین ۱۳۴۳، شاملو و آیدا ازدواج کردند و شش ماه در ده شیرگاه در مازندران اقامت داشتند. پس از آن، شاملو تصمیم گرفت که کنار آیدا زندگی کند و از آن پس تا پایان عمر، در کنار او ماند.

در همان سال، شاملو دو مجموعه شعر دیگر به نام‌های «آیدا در آینه» و «لحظه‌ها و همیشه» را منتشر کرد. سال بعد، او مجموعه‌ای دیگر به نام «آیدا: درخت و خنجر و خاطره!» را منتشر ساخت.

در سال ۱۳۴۵، شاملو برای سومین بار، تحقیق و گردآوری کتاب «کوچه» را آغاز کرد و همچنین برنامه‌ای به نام «قصه‌های مادربزرگ» برای بخش کودک تلویزیون ملی ایران تهیه نمود.

این فعالیت‌ها نشانگر تلاش‌های او در حوزه شعر، تحقیق و برنامه‌سازی بود، که همگی نشان از رشد و توسعه شخصیت و هنرش در این دوران داشت.

احمد شاملو قطع‌نامه

آشنایی شاملو با فریدون رهنما، شاعری که از اروپا بازگشته و با شعر روز جهان آشنا بود، تأثیر زیادی بر او گذاشت. در سال ۱۳۳۰، شاملو دفتر «قطع‌نامه» را منتشر کرد که شامل سروده‌های بی‌وزن و ناسازگار با قالب‌های نیمایی بود.

رهنما در پیش‌گفتاری نقدی، ریتم اشعار شاملو را با شعرهای اسپانیولی و آمریکای لاتینی مقایسه کرد و از احساسات آزاد و تصاویر عمیق آن ستایش کرد.

شاملو درباره این مقدمه گفت که رهنما حاضر نشد جمله‌ای درباره قضاوت نیما حذف کند و معتقد بود این نقد، به او بینش جدیدی در شعر بخشید.

هرچند شاملو به تأثیر نیما و شعر نیمایی ادامه داد، اما رهنما و انتشار «قطع‌نامه» باعث شد رابطه‌اش با نیما تیره‌تر شود. ضیاء موحد معتقد است، امروزه تأثیر شعر شاملو بر شعر معاصر ایران بیشتر از تأثیر نیما است.

احمد شاملو زندان

اثر مور یوکائی، چندین داستان کوتاه نوشتهٔ خودش و مجموعه‌ای از یادداشت‌ها و نوشته‌های شخصی‌اش، از جمله نسخه‌هایی از کتاب «کوچه»، که دیگر هرگز به دست او یا دیگران نخواهد رسید.

در این دوران، پلیس همچنین مرتضی کیوان، یکی از دوستان و همفکرانش، را دستگیر کرد. در پی این دستگیری، نسخه‌های نادر و یگانه‌ای از نوشته‌های شاملو، از جمله اثر «مرگ زنجره» و «سه مرد از بندر بی‌آفتاب»، که تنها نسخه‌های موجود آن‌ها بودند، ضبط شد.

این آثار هرگز پس از آن بازیابی نشدند و اکنون دیگر در دسترس نیستند، و این موضوع ضربه‌ای جبران‌ناپذیر بر میراث ادبی و فکری او وارد آورد.

احمد شاملو فرار از پلیس

در حالی که او تلاش می‌کرد از دست پلیس فرار کند، موفق شد چند روزی از چنگ مأموران بگریزد. اما سرانجام، در یکی از روزهای سرنوشت‌ساز، او در چاپخانه روزنامهٔ اطلاعات دستگیر شد و به عنوان زندانی سیاسی به زندان‌های موقت شهربانی و زندان قصر منتقل گردید.

در طول مدت حبس، شاملو علاوه بر سرودن شعر، به فعالیت‌های فکری و پژوهشی نیز پرداخت. او در زندان به بررسی شاهنامه فردوسی پرداخت و دستنوشته‌هایی در قالب پیش‌نویس دستور زبان فارسی نوشت که بعدها ناپدید شد.

همچنین، او در آن دوران، قصه‌ای بلند در سبکی شبیه به آثار امیر ارسلان و ملک بهمن نوشت، اما این اثر در انتقال از زندان شهربانی به زندان قصر، به دلایل نامعلوم از بین رفت.

در همان زمان، مرتضی کیوان، همراه با نه افسر سازمان نظامی حزب توده، اعدام شد. این رویداد، ضربه‌ای بزرگ بر جنبش‌های سیاسی و فکری آن دوران بود.

احمد شاملو آزادی

پس از تحمل یک سال حبس، در زمستان سال ۱۳۳۳، احمد شاملو از زندان آزاد شد. پس از آزادی، او همچنان درگیر فضای سیاسی و فرهنگی کشور باقی ماند.

در این دوره، به یاد تقی ارانی، نویسنده، شیمی‌دان و مؤسس فکری و معنوی حزب توده ایران، قطعه‌ای شاعرانه سرود که نشانگر ارادت و احترام او به این شخصیت برجسته بود.

این سال‌ها، دوره‌ای پر از تلاش، مبارزه و از دست دادن‌های فراوان برای شاملو بود، که بر شکل‌گیری شخصیت ادبی و فکری او تأثیر عمیقی گذاشت و راه را برای فعالیت‌های آینده‌اش هموار ساخت.

احمد شاملو پاریس

در سال ۱۳۵۱، پس از تحمل دردهای شدید و تلاش‌های فراوان برای درمان آرتروز گردن، احمد شاملو راهی پاریس شد تا تحت عمل جراحی قرار گیرد.

این سفر، که در واقع مرحله‌ای مهم در زندگی او محسوب می‌شد، به دلیل وضعیت جسمانی‌اش و نیاز به درمان دقیق انجام گرفت و او پس از مدتی در فرانسه، سلامت خود را بازیافت.

احمد شاملو ایتالیا

در سال ۱۳۵۴، دانشگاه رم ایتالیا او را برای شرکت در یک کنگرهٔ جهانی درباره نظامی گنجوی دعوت کرد. این فرصت مهم، شاملو را بر آن داشت تا با یدالله رؤیایی، همراه با او به ایتالیا سفر کند و در این رویداد فرهنگی و ادبی شرکت نماید.

این حضور، علاوه بر اهمیت علمی و فرهنگی، نشانگر جایگاه بین‌المللی و قدرشناسی از شاملو در عرصه شعر و ادبیات بود.

احمد شاملو آمریکا

در سال ۱۳۵۵، انجمن قلم آمریکا و دانشگاه پرینستون او را برای شرکت در گردهمایی ادبیات معاصر خاورمیانه و سخنرانی و شعرخوانی در آمریکا دعوت کردند.

شاملو در این سفر چندین سخنرانی و شعرخوانی در دانشگاه‌های نیویورک و پرینستون داشت و با شاعران و نویسندگان مشهور جهان مانند یاشار کمال، آدونیس، البیاتی و کوزمینسکی دیدار و گفتگو کرد.

این سفر، فرصت مغتنمی برای تبادل فرهنگی و آشنایی با ادبیات جهانی بود.

احمد شاملو بازگشت

پس از سه ماه اقامت در آمریکا، او و همسرش آیدا به ایران بازگشتند.در همان سال، شاملو به دعوت دانشگاه بوعلی سینا، برای مدتی سرپرستی پژوهشکده این دانشگاه را بر عهده گرفت و در حوزه پژوهش‌های ادبی فعالیت کرد.

اما پس از چند ماه، به دلیل سیاست‌های سرکوبگرانه حکومت پهلوی، کشور را ترک کرد و راهی ایتالیا شد.

او از رم به آمریکا رفت و در دانشگاه‌های هاروارد، ام‌آی‌تی و برکلی سخنرانی‌هایی ایراد کرد، در راستای فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی‌اش در حمایت از آزادی و حقوق بشر و مخالفت با استبداد.

احمد شاملو 

در سال ۱۳۵۷، پس از ناکامی در انتشار هفته‌نامه‌اش و به امید فعالیت علیه رژیم شاه، راهی بریتانیا شد. در لندن، او سردبیری ۱۴ شماره از هفته‌نامه ایرانشهر را بر عهده داشت.

اما در اعتراض به سیاست‌های مدیران آن و سیاست‌های دوگانه در قبال مبارزه با رژیم، استعفا داد. این اقدام نماد مخالفت او با تبعیض و تلاش برای حفظ استقلال فرهنگی‌اش بود.

احمد شاملو سفرها

در دهه ۶۰، شاملو سفرهای متعددی به اروپا و آمریکا داشت. در سال ۱۳۶۷، او به آلمان غربی سفر کرد و در دومین کنگرهٔ بین‌المللی ادبیات (اینترلیت ۲) در ارلانگن شرکت کرد.

موضوع سخنرانی او با عنوان «من دردِ مشترکم، مرا فریاد کن!» به بررسی فقر، ناآگاهی و خرافه در مانع‌تراشی بر سر راه فرهنگ جهانی و تلاش برای ساختن جهانی متعالی اختصاص داشت.

پس از آن، به دعوت خانم روترات هاکرمولر در اتریش، شعرخوانی و سخنرانی داشت و در سوئد، در خانهٔ مردم استکهلم و مراسم‌های انجمن جهانی قلم (Pen) حضور یافت. مجموعه شعرهای او در این سال‌ها در آلمان غربی منتشر شد.

در سال ۱۳۶۹، او برای شرکت در جلسات دانشگاه برکلی در آمریکا، به عنوان میهمان و سخنران، سفر کرد. از جمله سخنرانی‌های مهم او، «مفاهیم رند و رندی در غزل حافظ» و «حقیقت چقدر آسیب‌پذیر است»، که در مجموعه «نگرانی‌های من» منتشر شد.

احمد شاملو عمل ها

واکنش گسترده‌ای در میان اهل ادبیات و مطبوعات فارسی‌زبان داشت و مقالات متعددی در نقد سخنرانی‌های او نوشته شد.

در همین دوران، دو عمل جراحی مهم روی گردن او انجام شد، اما این محدودیت فیزیکی نتوانست مانع حضور فعال او در عرصه‌های فرهنگی و ادبی شود.

او چندین شب شعر در شهرهای مختلف برگزار کرد که برخی از آن‌ها به نفع زلزله‌زدگان رودبار و آوارگان کرد عراقی برگزار شد.

در این زمان، او به عنوان استاد مهمان در دانشگاه برکلی، به تدریس زبان، شعر و ادبیات معاصر فارسی پرداخت و با لطفی علی‌عسکرزاده، ریاضی‌دان شهیر ایرانی ملاقات کرد.

این فعالیت‌ها نشانگر تلاش بی‌وقفهٔ او در جهت ترویج فرهنگ و ادبیات بود و نشان داد که همچنان در او شور و انگیزه برای مبارزه فرهنگی وجود دارد.

احمد شاملو مرگ

احمد شاملو در ساعت ۹ شب یک‌شنبه ۲ مرداد ۱۳۷۹ در خانه‌اش در دهکده فردیس درگذشت.

مرگ احمد شاملو 

پیکر او در روز پنج‌شنبه ۶ مرداد، با حضور هزاران نفر، از مقابل بیمارستان ایرانمهر تشییع و در امامزاده طاهر کرج، نزدیک مزار گلشیری، مختاری و پوینده، به خاک سپرده شد.

کانون نویسندگان ایران و انجمن‌های داخلی و خارجی پیام‌های تسلیت ارسال کردند.

احمد شاملو سنگ قبر

پس از مرگ، مراسم یادبود شاملو بارها با حضور نیروهای امنیتی برگزار شده یا لغو شده است و سنگ مزار او چندین بار به دست افراد ناشناس تخریب شده است.

در سال ۱۳۸۵، کانون نویسندگان اعتراض شدید کرد اما از خانواده خواست که برای بازسازی سنگ اقدام نکنند.

احمد شاملو آرامگاه

تا سال ۱۳۹۴، مراسم سالگرد محدود و زیر نظر بود و در سال‌های بعد، ماموران مراسم را تعطیل یا شرکت‌کنندگان را بازداشت کردند.

در ۲ مرداد ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸، دوستداران او نتوانستند بر مزارش حضور یابند و مأموران مانع شدند. در ۳ مرداد ۱۳۹۹، اعضای کانون نویسندگان تلاش کردند در گورستان حاضر شوند، اما بازهم با ممانعت مواجه شدند.

🔰مقالات پیشنهادی🔰

  عکس امیر رشوند

سون بند آهنگ

 هوشنگ ابتهاج